Sinterklaas

9 maart 2023

Lesvoorbeeld cultureel erfgoed, groep 3

Vanaf begin november stijgt de spanning in groep 3: Sinterklaas komt eraan! En als hij er dan eindelijk is, dan is het groot feest en is iedereen zenuwachtig. Ieder kind wil eigenlijk weten hoe het nu precies met Sinterklaas zit: wie is hij is en wat doet hij? Veel leerlingen denken dat ze precies weten wie Sinterklaas is. Maar hoe ziet Sinterklaas er eigenlijk precies uit? En wat maakt Sinterklaas nu ècht Sinterklaas? En hoe zit dat met Piet?

Geïnspireerd door het verhaal van Annie M.G. Schmidt waarin Sinterklaas zijn kleren kwijt is, onderzoekt de leerkracht samen met groep 3 hoe Sint en Piet eruit zien en hoe je met gewone voorwerpen uit het dagelijks leven iedereen als Sint en Piet kan aankleden. Daarbij wordt aandacht besteed aan specifieke kenmerken: (symbolen) als staf, tabberd, mijter, kruis, enzovoort.

Op basis hiervan krijgen de leerlingen de volgende opdracht:​​
'Stel een pak samen voor Sinterklaas en Piet van spullen uit het dagelijks leven.'

Aandacht voor Sinterklaas en Piet is betekenisvol, ieder kind is hier rond 5 december mee bezig. Er zijn in deze groep ook al zogenaamde twijfelaars. Zij 'ontdekken' op deze manier dat iedereen eigenlijk Sinterklaas of Piet kan zijn.

Onderstaande fragmenten geven een beeld van de oriënterende, onderzoekende en uitvoerende fase van het creatieve proces. De leerkracht uit groep 3 heeft traditionele, historische en minder voor de hand liggende afbeeldingen van Sinterklaas in de hal van de school opgehangen. De leerlingen hebben deze afbeeldingen al gezien en ze hebben erover gesproken.

Het totale lesvoorbeeld (incl. competenties, leerdoelen en beoordelingscriteria) vindt u hiernaast in de pdf.

Oriënteren

Sinterklaas, oriënteren, woordspin en introductie opdracht
De juf start de les met de vraag: waaraan herken je Sinterklaas? Vervolgens tekent ze op het bord een woordspin. De leerlingen geven suggesties. Hieruit kiezen ze samen de belangrijkste kenmerkende vormen. Op dezelfde manier maken ze een woordspin over Piet. Vervolgens introduceert ze de opdracht en gaan de kinderen op zoek naar verkleedmateriaal in school.

Onderzoeken en uitvoeren

Sinterklaas, onderzoeken en uitvoeren, op zoek naar voorwerpen
In trio's gaan de leerlingen samen 'op jacht' door de school. De leerkracht verwijst naar de woordspin en de afbeeldingen. Zo stimuleert ze de leerlingen om verder te zoeken. Leerlingen blijken ook heel inventief in het zoeken naar voorwerpen die ze als mijter en staf kunnen gebruiken. Daarbij letten ze op overeenkomsten qua vormgeving: een lange stok doet denken aan een staf en een mijter moet hoog zijn.

Evalueren

Sinterklaas, evalueren, met het pak voor de klas
De trio's presenteren zich om beurten voor het bord. Bij het bekijken van elkaars pakken vraagt de juf: Wat hebben jullie allemaal bedacht? Is dit een echte Sinterklaas of Piet? Het kind dat geassisteerd heeft mag vertellen hoe ze de opdracht hebben uitgevoerd. De andere leerlingen benoemen wat zij echt Sinterklaasachtig vinden aan de pakken.