Facilitering en professionalisering
Hoeveel tijd en geld krijg je van de schoolleiding om projecten of thematisch onderwijs doelmatig op te zetten, uit te voeren en te evalueren? Zijn er (extra) gelden voor professionalisering? En zijn die er ook, als de pilotfase voorbij is?
Professionalisering
In Nederland zijn de meeste docenten nu nog opgeleid voor één schoolvak – en bezitten ze daarin vakdidactische expertise. Slechts een klein deel heeft ook een tweede of zelfs een derde bevoegdheid. In het vo zijn docenten dus algemeen-didactisch en pedagogisch bekwaam, maar alleen expert als het gaat om vakinhoud en vakdidactiek.
Samenwerken met collega’s aan een vakoverstijgend project of een vak, vraagt daarom het loslaten van zekerheden en routines. Je weet nu eenmaal niet alles van vak y, en bent niet eerder in de situatie geweest dat je vaardigheid z moest onderwijzen. Dat kost tijd en energie en kan spanning opleveren, maar een goede samenwerking levert ook veel op.
Schoolbesturen en docenten kiezen vaker voor samenwerking tussen vakken – in welke vorm dan ook. Dat creëert nieuwe situaties. De lerarenopleidingen leiden daar tot nog toe nog niet voor op – hoewel er op dit gebied al wel veel in beweging is.
Het gevaar is dat vakken kunstmatig worden samengebracht en dat de samenhang gaat ontbreken. En wat levert het dan op? Want het is nog al een taakverzwaring voor docenten, meer overleg, meer afstemming.”
Facilitering
Samenwerking tussen vakken is méér dan een optelsom van leerinhouden. Een goed project of een geslaagd vakverband kent eigen doelen en eigen leerinhouden (wat moeten leerlingen leren?). Het samenwerken vraagt ook om een andere structurering van die inhouden (op welke manier hangen de leerstofelementen met elkaar samen?). De docenten die vorm geven aan die andere structuur moeten dus nieuwe, eigen doelen stellen, en daar ook een eigen methodiek bij ontwikkelen die past bij de doelgroep. Vragen daarbij zijn: Hoe bieden we dit aan? Hoe gaan we dit toetsen of beoordelen?
Daar is tijd voor nodig. Tijd om samen te werken en te overleggen, om materiaal te maken, maar ook tijd om je expertise verder te ontwikkelen.