Gebarentaal

ERK-schalen voor gebarentaalvaardigheid: PRO-Sign

PRO-Sign biedt je als docent twee hulpmiddelen om gebarentaalvaardigheid in kaart te brengen. Ben je op zoek naar een compact overzicht dan zijn er de Globale Schalen. Ze geven een algemene omschrijving van wat je op elk van de ERK-niveaus A1-C2 kunt verwachten aan gebarentaalvaardigheid. Daarnaast zijn er voor een groot aantal schalen uit het ERK can do-beschrijvingen voor gebarentaalvaardigheid geformuleerd. Ze bieden je een gedetailleerd overzicht per ERK-niveau. Er zijn schalen voor begrip (receptieve activiteiten en strategieën), productie (productieve activiteiten en strategieën) en interactie (interactieve activiteiten en strategieën) en voor (socio)linguïstische en pragmatische communicatieve taalcompetenties.

De PRO-Sign-website heeft voor jou ook een handig zoekinstrument: de PRO-Sign reference levels. Met een paar muisklikken krijg je de can do-beschrijving van een vaardigheid of competentie op een bepaald ERK-niveau (A1-C2). Deze can do-beschrijving wordt zowel in het Engels als in een video in International sign weergegeven. 
Ook de digitale pdf-versie van het ERK is op de PRO-sign website te vinden.

Het Europees Taalportfolio en gebarentaalvaardigheid

Wil je je leerlingen inzicht geven in hun eigen gebarentaalvaardigheid? Het Europees Taalportfolio voor gebarentalen (ELP) is dan een geschikt hulpmiddel. Met het ELP maak je namelijk zichtbaar waar je staat; je illustreert op die manier je eigen ERK-niveau en je ontwikkeling. Op de website staat een uitleg bij het portfolio in zowel het Engels als in International sign. Verder vind je er een paar uitgewerkte portfoliovoorbeelden voor het leren van een gebarentaal.

Het toetsen van gebarentaalvaardigheid

Waar moet je op letten bij het ontwikkelen van een toets die in lijn is met het ERK? Om je als docent te ondersteunen bij het toetsen van gebarentaalvaardigheid biedt de PRO-Sign-website een toetscyclus. Het laat je zien welke stappen je zet bij het ontwikkelen van een toets gebarentaalvaardigheid. Zo moet je bijvoorbeeld goed bedenken welke doelen je hebt met het toetsen en wat de randvoorwaarden voor het afnemen van een toets zijn. Als je klikt op de onderdelen van de toetscyclus vind je ook verschillende concrete voorbeelden van toetsen en een checklist waarmee leerlingen hun eigen gebarentaalvaardigheid kunnen vaststellen.

Gebarentaal leren in Nederland

Nederlandse Gebarentaal (NGT) is in 2020 in Nederland als officiële taal erkend. Op verschillende scholen voor doven en slechthorenden is NGT een schoolvak; ook een deel van het onderwijs wordt er in NGT aangeboden. Verder kun je de taal leren en leren onderwijzen in het hoger onderwijs, aan de Universiteit van Amsterdam en aan de Hogeschool van Utrecht. Verschillende bachelor- en masteropleidingen en ook minoren gebarentaal worden daar aangeboden.

Binnen het voortgezet en primair onderwijs heeft NGT geen vaste plek in het curriculum. Scholen zijn echter vrij het als keuzevak in de vrije ruimte aan te bieden. Tevens kun je NGT leren via kennismakingscursussen, ook online. Ook voor deze vormen van NGT-onderwijs kan het ERK een relevante tool zijn.