Domein E in het examenprogramma
Het onderdeel literatuur maakt deel uit van het eindexamenprogramma havo/vwo voor de moderne vreemde talen waarin het opgenomen is als domein E. Het is onderverdeeld in:
- E1 – Literaire ontwikkelingen
- E2 – Literaire begrippen (alleen vwo m.u.v. Chinees)
- E3 – Literatuurgeschiedenis (alleen vwo m.u.v. Chinees)
Scholen beslissen zelf of literatuur onderdeel vormt van de lessen in de betreffende taal, of een apart geïntegreerd blok. In het eerste geval wegen de cijfers voor literatuuronderdelen mee bij de berekening van het eindcijfer voor de moderne vreemde taal. Het gewicht wordt door de vaksectie / de school bepaald. In het tweede geval wordt het cijfer voor het vak 'literatuur' samen met andere ‘kleine vakken’ en het profielwerkstuk opgenomen in het combinatiecijfer. De meeste scholen kiezen voor de eerste optie.
geselecteerde documenten
De volgende documenten helpen je verder op weg rond dit thema:
- Het oog van de meester
Deze publicatie is in eerste instantie bedoeld voor docenten Nederlands in het voortgezet onderwijs, maar is ook van belang voor docenten moderne vreemde talen en literatuurwetenschappers. Het proefschrift is een instrument dat niet alleen beschrijft hoe het literaire ontwikkelingsproces bij adolescenten verloopt en welke fasen daarin kunnen worden onderscheiden, maar biedt tevens een didactisch model waarmee docenten kunnen bepalen welke boeken en opdrachten voor een bepaald niveau geschikt zijn. Hoewel oorspronkelijk ontwikkeld voor het lezen van literatuur in de moedertaal, leent het model van Witte zich ook voor de ontwikkeling van een leerlijn literatuur in de vreemde taal voor de Tweede Fase.
- Lezen voor de lijst
'Lezen voor de lijst' is bedoeld voor leerlingen van het havo en vwo, hun docenten Duits en mediathecarissen in het voortgezet onderwijs. De site helpt leerlingen bij de keuze van de boeken die ze voor hun leeslijst moeten lezen en verwerken, en hun docenten bij het adviseren. Met de letterkundige en didactische informatie die bij alle boeken wordt aangeboden, kunnen de docenten hun boekenkennis vergroten en de leerlingen naar een hoger leesniveau leiden. Er worden zes leesniveaus onderscheiden, op basis van het didactisch model van T. Witte. Ook helpt de catalogus mediathecarissen bij het samenstellen en actualiseren van de boekencollectie op school. De site is volop in ontwikkeling.
- Literature and Language Awareness: Using Literature to Achieve CEFR levels
Dit artikel is bedoeld voor docenten moderne vreemde talen in het voortgezet onderwijs, met name in de bovenbouw. De auteurs van dit artikel pleiten voor een groter aandeel van literatuur in het vreemdetalenonderwijs. Volgens het Europees Referentiekader zou literatuur een rol moeten spelen in het vreemdetalenonderwijs, in elk geval op de hogere niveaus (vanaf B2). Een van de oorzaken van de weerstand van docenten tegen literatuuronderwijs zou volgens de auteurs de veronderstelling kunnen zijn dat literatuur geen direct communicatief nut zou hebben. Maar literatuur leent zich juist goed voor communicatief taalonderwijs, betogen de auteurs. Ze geven ook voorbeelden van taken, gekoppeld aan literaire teksten, waarmee studenten over grammaticale en lexicale aspecten moeten nadenken. Zo kan 'language awareness' via literaire teksten worden gestimuleerd.
- Voorbeeldmatige uitwerking leerlijn literatuuronderwijs MVT (pdf, 256 kB)
Voor literatuur vind je de Meervoudige Benadering MVT Literatuuronderwijs op Leerplan in beeld (oftewel: Comprehensive Approach to Foreign Language Literature Education). De Meervoudige Benadering is ontwikkeld door Jasmijn Bloemert.
