Nederlands

Leerlingen worden zich bewust van hun meertaligheid

Een eerste, belangrijke stap is het erkennen en waarderen van de meertaligheid van leerlingen. Wees nieuwsgierig naar de talen en achtergronden van leerlingen. Maak zichtbaar welke talen jouw leerlingen beheersen en laat zien dat alle talen even waardevol zijn. Leerlingen zullen zich bewust worden van hun eigen meertaligheid en die van hun klasgenoten.

In de praktijk

Het talenportret is een mooie opdracht om de talen en dialecten in de klas te inventariseren en daarover met elkaar in gesprek te gaan. Deze opdracht is geschreven voor po, maar ook heel bruikbaar voor vo-leerlingen. Het maakt leerlingen bewust van vele talen en culturen in de klas. Ze krijgen de kans een open houding ten opzichte van die diversiteit te ontwikkelen. Leerlingen voelen zich hierdoor gezien en erkend. De bespreking van overeenkomsten en verschillen tussen talen en alfabetten maakt leerlingen ook taalbewuster.

Leerlingen denken na over taal en taalvariatie

Leerlingen komen op een dag in aanraking met verschillende talen en taalvariaties. Door daarover met ze in gesprek te gaan, ervaren leerlingen de waarde van talen en variaties en leren ze inzien wat de meerwaarde van deze talenkennis is.

In de praktijk

Geef leerlingen een interviewopdracht waarin ze elkaar interviewen over de talen die ze horen en spreken. Of ze interviewen een volwassene die thuis een andere taal of dialect spreekt. Ze bespreken de rol van talen en/of dialecten, waardoor ze meer inzicht krijgen in de waarde ervan.

Leerlingen gebruiken hun meertaligheid

Je kunt ook een stap verder gaan door leerlingen gericht te helpen hun meertalige kennis in te zetten bij het ontwikkelen van het Nederlands, dat noemen we functioneel meertalig leren (FML). Dit concept is ontwikkeld door het Steunpunt Diversiteit en Leren (UGent).

In de praktijk

Laat leerlingen informatie over het onderwerp van een tekst eerst in een taal naar keuze opzoeken. Ze hebben dan al kennis over het onderwerp, voordat ze de tekst in het Nederlands gaan lezen. Op deze manier stimuleer je leerlingen hun talenkennis doelbewust in te zetten. Je kunt een groepje leerlingen ook een vraag voorleggen die ze eerst in hun thuistaal beantwoorden, voordat ze tot een gezamenlijk antwoord in het Nederlands komen. Zo ontwikkelen leerlingen vakinhoud en versterken ze de thuistaal, wat helpt bij hun taalvaardigheid in het Nederlands.