Inhoud kennisbasis scheikunde
De kennisbasis natuurwetenschappen en techniek voor de onderbouw van het voortgezet onderwijs beschrijft het vak scheikunde aan de hand van denkwijzen, werkwijzen en vakinhouden. De kennisbasis is hierbij richtinggevend. Dat wil zeggen dat de kennisbasis docenten, uitgevers en anderen helpt om het onderwijs vorm te geven, maar niet verplicht is. Voor scheikunde vind je informatie in de pdf 'kennisbasis' via de link hiernaast. In hoofdstuk 6 vind je havo/vwo en in hoofdstuk 7 vmbo. Op de site 'leerplan in beeld', te vinden via de links rechts, vind je een gestructureerd overzicht van de inhoud van de kennisbasis.
In de kennisbasis vind je vier soorten inhoud:
- voorbeelden van ideeën die leerlingen kunnen hebben als ze een bepaalde denkwijze toepassen zoals 'Deeltjes van vaste stoffen rangschikken zich volgens een patroon, bij vloeistoffen en gassen is dat niet het geval' voor patronen.
- voorbeelden van activiteiten die leerlingen kunnen uitvoeren als ze een bepaalde werkwijze toepassen zoals 'Met een experiment vaststellen welke metalen roesten en welke niet' voor onderzoek.
- leerdoelen per vakinhoud die vakspecifieke kennis en vaardigheden aangeven, zoals 'Reactievergelijkingen opstellen, eventueel met extra aanwijzingen'.
- integrale doelen die de samenhang tussen denkwijzen, werkwijzen en vakinhoud weergeven zoals 'met het deeltjesmodel eigenschappen van stoffen (mengsels en zuivere stoffen) en scheidingsmethoden illustreren'.
De kennisbasis voor scheikunde is voor havo/vwo onderverdeeld in vier domeinen:
- materie
- schaal, verhouding en hoeveelheid
- reactiviteit
- energie
Voor vmbo bevat de kennisbasis alleen het domein materie. De domeinen belichten elk een ander stuk van het vak in de derde klas. Het domein Materie introduceert de bouw van het atoom en de taal van scheikundigen (namen en formules), het deeltjesmodel en de relatie tussen microstructuur van een stof en de macroscopische eigenschappen ervan. Het domein Schaal, verhouding en hoeveelheid rekent aan concentraties, gehaltes en massaverhoudingen. Het domein Reactiviteit concentreert zich op reactiviteit en chemische reacties door te kijken naar met name verbrandingsreacties, met nadruk ook op risico’s en veiligheid. Het domein Energie legt de nadruk op energie-effecten en energie-omzettingen bij chemische reacties aan de hand van fotosynthese en verbranding en is gekoppeld aan het maatschappelijk belang ervan via het wereldvoedselprobleem en duurzaamheid. Ook is er aandacht voor fossiele brandstoffen, hun raffinage en het gebruik daarvan bij industriële processen zoals bijvoorbeeld bij de fabricage van kunststoffen.