Waarderen en oordelen

A. Eigen afwegingen maken en communiceren

Voorbeeld uit de kennisbasis:

• Een mening over ingrijpen van de mens bij de voortplanting onderbouwen met zowel feitelijke informatie als waarden die belangrijk worden gevonden.

B. Afwegingen van anderen in een waardering of oordeel onderzoeken

• Opinies van anderen in een blog over seksualiteit bespreken.
• Onderzoeken waarom mensen het niet eens zijn over de oplossing van een milieuprobleem.
• Aan de hand van verslagen van incidenten in de chemische industrie analyseren wat de toedracht was, welke stoffen betrokken waren en welke instanties betrokken waren.

Belangrijke aspecten van waarderen en oordelen zijn:

• Onderscheid maken tussen feiten en meningen.
• Bij een verschil van mening kan het belangrijk zijn het eens te worden over de feiten, maar dat lost het verschil van mening vaak niet op. Ook vanuit dezelfde feiten kunnen mensen tot andere meningen komen doordat ze verschillende zaken belangrijk vinden, bijvoorbeeld gezondheid, veiligheid, zelf kunnen beslissen, behoud van leven en dergelijke. Deze zaken worden waarden genoemd.
• Mensen verschillen ook vaak van mening doordat ze verschillende belangen hebben. Het belang van een boer kan anders zijn dan het belang van een natuurbeschermer.
• Een verschil van mening is ook moeilijk oplosbaar doordat bij ingewikkelde problemen er vaak voor beide standpunten wel wetenschappelijke argumenten zijn aan te halen. Dat er klimaatsverandering optreedt is geen punt van discussie, maar wel waardoor die veroorzaakt wordt en hoe deze het beste tegengegaan kan worden.
• Vaak moet je afgaan op kennis die geen 100% zekerheid biedt.