Deze fase van de lees- of schrijfles heeft een evaluatief karakter. Samen met de leerlingen gaat de leraar na of de leestaak of schrijftaak naar behoren is uitgevoerd. Die evaluatie wordt bij lezen geactiveerd door een verwerkingsopdracht, en bij schrijven door feedback op de geschreven tekst.
Verwerkingsopdrachten na het uitvoeren van een leestaak zijn er in alle soorten en maten.
Mondeling: de leerling geeft bijvoorbeeld een mondelinge uitleg en toelichting over de specifieke vakinhoud waarover hij heeft gelezen. Door doen: de leerling voert bijvoorbeeld een instructie uit die hij heeft gelezen. Voorbeelden van schriftelijke verwerking zijn:
- persoonlijke schriftelijke reactie op de tekst
- samenvatting van de tekst
- schriftelijke uitwerking van een deelonderwerp
- geschreven antwoord op een vraag
- tekst herschrijven voor bepaald publiek
- conceptmap aanvullen en verbeteren
- een soortgelijke eigen tekst schrijven, bijvoorbeeld een spannend verhaal
Merk op dat deze schriftelijke verwerkingen op zichzelf weer activiteiten zijn waar je lestijd aan kunt besteden, die je kunt organiseren met behulp van de onderwijsleercyclus. De uitkomst van de ene doorloop van de cyclus vormt het startpunt van een volgende doorloop. Bijvoorbeeld: in een eerste doorloop gaat het om het lezen van een spannend verhaal en bij de verwerking ‘een soortgelijke eigen tekst schrijven’ start een doorloop waarin leerlingen zelf een tekst schrijven.
Het organiseren van een tweede ronde van de schrijftaak wordt in gang gezet door feedback op de geschreven tekst. Die feedback kan van de leraar komen of van klasgenoten (peer feedback). Voorwaarde voor zinvolle feedback is een set beoordelingscriteria. Dat kan in de vorm van een lijstje, maar ook in de vorm van een rubric. Die criteria voor succes of rubrics zijn in eerdere fasen (oriëntatie op inhoud en context, modeling analyse van de tekst) al expliciet aan de orde geweest. Met de ontvangen feedback kan de leerling vervolgens zijn tekst reviseren om tot een gewenste eindversie te komen.