Gesprekken over het evalueren van teksten in groep 7-8

Het evalueren van teksten in groep 7/8 is vergelijkbaar met groep 5/6:

• De leerlingen leren naast de inhoud ook de organisatie van de tekst kritisch te beschouwen. Daarbij leren ze hun kennis over zakelijke teksten, verhalen en gedichten te gebruiken.
• Ze leren hun oordeel te onderbouwen, bijvoorbeeld met voorbeelden uit de tekst.
• Ze leren praten over verschillen tussen de eigen wereld en die van het boek.
• Ze worden zich steeds bewuster van eventuele voorkeuren voor bepaalde onderwerpen, genres of schrijvers en ze leren deze voorkeur verwoorden en motiveren.

In groep 7/8 is er ook aandacht voor het vergelijken van teksten en daarover een oordeel geven.
Inzicht in de manier waarop kinderen teksten evalueren krijg je als leerlingen in een gesprek iets vertellen over

• Zijn of haar oordeel over een tekst of boek
• (na het lezen) Reflecteren op hun interesse in bepaalde fictie of zakelijke teksten
• Hun eerdere leeservaringen
• Zijn of haar persoonlijke reactie bij een boek.

In Leerstoflijnen Lezen beschreven lees je in paragraaf 3.3.3 meer over het evalueren van teksten van leerlingen in groep 7 en 8 (p.159).

​En het blijft interessant ​

​Omer heeft het boek Kinderen van Amsterdam van Jan Paul Schutten in zijn handen. Zijn broer heeft het gekocht toen het boek een Gouden Griffel heeft gekregen in 2008. Hij vertelt enthousiast over de inhoud "Er staat allemaal geschiedenis van Amsterdam in. Hoe het leven daar was. Hoe Amsterdam groot werd in de Gouden Eeuw. En wat de tradities toen allemaal waren. En wat de rijken allemaal kregen". Omer heeft het boek al zes keer uit gelezen. "En het blijft interessant" vertelt hij.

Onderwijsbehoefte

Omer kan enthousiast over zijn favoriete boek vertellen. Hij kan wel geholpen worden om zijn oordeel te verfijnen. Heeft hij ook andere boeken van Jan Paul Schutten gelezen? Of komt het vooral door het onderwerp dat het boek hem zo boeit. Welke kenmerken (stijl van schrijven, gebruik van illustraties) dragen bij aan zijn waardering voor het boek? Door hem te helpen zijn oordeel toe te lichten, leert hij meer over zijn (nu wellicht nog onbewuste) voorkeuren. Dat helpt hem wellicht bij zijn keuze voor andere boeken.

Soms is er een raar open einde

Jayden heeft het boek Post voor iedereen van Toon Tellegen gepakt, een schrijver van wie hij wel meer boeken heeft gelezen. Hij houdt wel van de boeken van Toon Tellegen: ze zijn een beetje abnormaal, met pratende dieren. Soms zit er een raar open einde aan een verhaal, maar ook daar houdt Jayden wel van: "Dan ga ik denken wat ie probeert te zeggen".

Onderwijsbehoefte

Jayden kan zijn oordeel over de boeken van Toon Tellegen goed verwoorden. Hij is zich van zijn voorkeur bewust: hij heeft meerder boeken van Toon Tellegen gelezen en hij illustreert zijn oordeel zelfs met een fictief voorbeeld uit de tekst. Als er tijd en ruimte in het gesprek is om ook daadwerkelijk even een verhaal te lezen, zou de gespreksleider Jayden nog kunnen vragen of hij een fragment in het boek kan aanwijzen wat hem aanspreekt.

Dat is denk ik ook de bedoeling ​

​​In dit fragment bespreekt Maurits waarom hij het boek De wereld van Sofie zo'n leuk boek vond. Hij vond het boek weliswaar soms iets te moeilijk, maar: "Er stonden ook leuke dingen in". Hij geeft als voorbeeld de vraag "Waarom is Lego zo'n leuk speelgoed?". Maurits vertelt dat je door zo'n vraag te lezen in het boek zelf gaat nadenken: "En dat is denk ik ook de bedoeling". Hij vindt het wel leuk om over dat soort vragen na te denken.

Onderwijsbehoefte

Omdat De wereld van Sofie een tamelijk uniek boek is, zou de gespreksleider met Maurits kunnen doorpraten over hoe zijn voorkeur voor dit boek zich verhoudt tot andere boeken die hij weet te waarderen. Leest hij graag boeken die hem aan het denken zetten? Welke andere boeken waren dat? Of zijn er ook ander soort boeken die hij graag leest?