Onderwijsbehoefte
Bij de verschillende fragmenten op deze website staat steeds een onderwijsbehoefte benoemd. Deze suggesties voor de onderwijsbehoefte zijn niet voorgekomen uit een totaal analyse van de leesontwikkeling van het kind, maar gebaseerd op de inhoud van het fragment van het leesgesprek. De suggestie heeft vaak betrekking op verdieping van het gesprek, maar soms ook op het onderwijsaanbod in de klas.
Bij het formuleren van onderwijsbehoeften helpt het om te kijken naar de leerlijnen en de doelen die in een doorgaande lijn van groep 1-8 moeten worden behaald. Waar zit het kind nu? Waar loopt het tegen aan? Wat is nodig om het kind een stap verder te brengen in zijn ontwikkeling? Het kan gaan om de invulling van de leeractiviteiten, leerstof, de feedback, de instructie, de leeromgeving, de opdrachten, de groepsgenoten of de leerkracht, evt. kan hierbij in overleg met de ouders de leesomgeving thuis worden betrokken.
Het is goed om naar aanleiding van het leesgesprek de onderwijsbehoeften van de leerling(en) vast te stellen. Vier factoren zijn van invloed op het begrijpend lezen:
- vloeiendheid (vlot technisch lezen, op toon en met expressie lezen),
- taal (woordenschat, algehele taalontwikkeling, culturele invloeden),
- kennis (eigen kennis van de wereld en kennis over teksten en hoe ze zijn opgebouwd)
- metacognitie (het vermogen om te denken over het leren en eigen handelen).
Onderwijsbehoeften kunnen op een van deze factoren betrekking hebben of op de leesvoorkeuren en de leesomgeving. Een kind heeft bijvoorbeeld andere boeken of teksten nodig om gemotiveerd aan de slag te gaan met lezen. De onderwijsbehoefte kan betrekking hebben op de leesvormen, de mogelijkheden om samen te werken of de instructie door de leerkracht.
Zoek daarbij naar mogelijkheden die naast doelgericht ook motiverend zijn. Gebrek aan motivatie ligt ten grondslag aan veel moeilijkheden die kinderen ervaren bij lezen. Aansluiten bij onderwijsbehoefte op dit vlak kan door kinderen zelf boeken te laten kiezen, aandacht te besteden aan boeken in de klas, persoonlijke interesses van kinderen mee te laten wegen in het boekenaanbod en gevarieerde activiteiten rondom boeken.