Samenhang met andere leergebieden

Dit thema gaat over hoe je samenhang van rekenen/wiskunde met andere leergebieden kunt vormgeven en wat daarbij komt kijken.

Waarom zou je samenhang met andere leergebieden zoeken?

Andere leergebieden bieden vaak realistische en authentieke contexten bieden om rekenen en wiskunde toe te passen. Hoe meer contexten betekenis hebben voor leerlingen, des te meer betekenis krijgen rekenen en wiskunde voor (de meerderheid van) hen. Een leerling die bijvoorbeeld in een beroepsgericht vak in het vmbo vaak met maten moet rekenen, heeft bij wiskunde in het algemeen weinig moeite het nut te zien van rekenen met maten en eenheden. Dit is een belangrijke reden om samenhang met andere leergebieden na te streven. Een andere reden voor samenhang is het voorkomen van dubbeling in het onderwijs. Dit komt voor bij zowel rekenen/wiskunde als in andere leergebieden waar reken- en wiskundekennis en -vaardigheden worden aangeleerd; denk maar aan het rekenen met procenten. Elk leergebied heeft een andere wijze waarop reken- en wiskundeleerstof wordt aangeboden. Je kunt er dan voor kiezen om bij rekenen en wiskunde uitleg te geven en je elders te beperken tot toepassen van wat leerlingen uitgelegd is.

Hoe kun je voor rekenen en wiskunde samenhang met andere leergebieden vormgeven?

Je kunt verschillende niveaus van samenhang onderscheiden, variërend van dat je op de hoogte bent van mogelijkheden voor samenhang tot volledige integratie van leergebieden en vakken. Lees hierover meer op deze themapagina. Er komt verder nogal wat kijken als je samenhang in het onderwijs wil realiseren. Op Rekenen in andere vakken worden aandachtspunten voor het voortgezet onderwijs geschetst. Op de website van het platform Rekenbewust vakonderwijs vind je voorbeelden uit het voorgezet onderwijs. Kijk voor het primair onderwijs op Samenhang in het primair onderwijs.

Welke leergebieden komen in aanmerking?

Elk leergebied waar rekenen en wiskunde wordt toegepast, leent zich voor samenhang met rekenen en wiskunde. Van oudsher zijn de bètavakken grootverbruikers van rekenen en wiskunde. Sommige onderdelen van de wiskunde zijn in de zeventiende eeuw zelfs ontstaan vanuit natuurkunde. In deze publicatie kun je lezen over samenhang en afstemming tussen wiskunde en natuurkunde. Maar ook economie en aardrijkskunde kennen reken- en wiskundige toepassingen. Kijk voor meer informatie over aardrijkskunde op de website Rekenen met aardrijkskunde. Op de leermiddelenwebsite van het Freudenthal Instituut kun je met de zoekterm SALVO materialen van het SALVO-project vinden (SALVO = Samenhangend Leren VO). Op dezelfde website kun je met de zoektermen Rekenvoort en Rekengroen materialen vinden voor de samenhang tussen rekenen, wiskunde en enkele beroepsgerichte profielen in het vmbo. Op Samenhang in primair onderwijs kun je lezen hoe je samenhang tussen taal en rekenen-wiskunde met wereldoriëntatie, wetenschap & technologie en kunstzinnige oriëntatie kunt realiseren. In dit document op de themapagina Passende perspectieven kun je (onder andere) lezen welke mogelijkheden voor samenhang de praktijklessen in het praktijkonderwijs bieden. Een ander document op deze website geeft lessuggesties hoe je rekenen-wiskunde in samenhang kunt aanbieden met de profielvakken in bovenbouw vmbo.

Wat is de rol van taal bij Rekenen/wiskunde?

Rekenen en wiskunde kennen een eigen vaktaal met begrippen, termen, notaties en symbolen. Door dit correct te leren gebruiken ben je als leerling in staat met iedereen over rekenen en wiskunde te communiceren. Met behulp van taal geef je een wiskundige redenering en communiceer je over je oplossing van een probleem. Verder is je taalgebruik een spiegel van hoe je wiskundig denkt. Als je bijvoorbeeld een breuk “twee boven drie” noemt, begrijp je waarschijnlijk minder goed wat een breuk is dan als je deze breuk “twee derde” noemt. Op  Taalgericht vakonderwijs kun je meer hierover lezen en vind je ook lesmaterialen en verdiepende publicaties. Voor het primair onderwijs is er Taal in de vakken met soortgelijke inhoud. Verder zijn hier de proefschriften van Jantien Smit en Kees Hoogland van belang. Smit schrijft over de relatie tussen taalgebruik en begripsvorming. Hoogland beschrijft gebruik van beeld in het rekenonderwijs.