Spreek de motivatie uit
- profileren van de school
- samenhang tussen vakken bevorderen
- betere aansluiting met vervolgonderwijs realiseren
- schoolprestaties verbeteren
- financiën verbeteren (kostenbeparing)
- verdeling van (personele) lasten
- schoolbreed voorbereiden op de rekentoets
De motivatie uitspreken helpt bij het formuleren van de doelen die een school wil bereiken.
Bepaal de doelen
Rekenen in andere vakken zal niet bij iedereen dezelfde beelden oproepen. Het is daarom verstandig om doelen te formuleren en intern te communiceren, zodat de 'neuzen dezelfde kant op staan'.
Doelen formuleren betekent in de praktijk dat er een keuze gemaakt wordt voor de vorm, evenals een keuze voor leerjaren, vakken, niveaus etc. Die keuzes zijn afhankelijk van bestaande initiatieven in de school, de aanwezige capaciteit en competenties en het verschil tussen de huidige situatie en gewenste situatie.
De vorm die u uiteindelijk kiest, hangt af van de ambitie en mogelijkheden van de school. Een vorm kan zijn dat binnen de vaklessen de rekenvaardigheden expliciet benoemd worden. Wellicht kunnen er afspraken tussen vakdocenten gemaakt worden over de vraag hoe rekenvaardigheden onderwezen worden, welke didactiek daarbij hoort en hoe de beoordeling moet gebeuren. Een tweede vorm kan zijn dat er aparte rekenlessen worden aangeboden, waarbij materiaal uit verschillende vakken wordt gebruikt of dat vakdocenten gezamenlijk de lessen verzorgen. Ook hier is afstemming rond rekendidactiek zinvol en uiteraard zijn allerlei tussenvormen mogelijk.
Inventariseer bestaande initiatieven
De invoering van de rekentoets vormt een goed moment om verschillende vakken en vakdocenten te betrekken bij het rekenonderwijs. Wellicht is het betrekken van meerdere vakdocenten niet de eerste stap geweest in de voorbereiding op de rekentoets, bijvoorbeeld omdat er snel activiteiten moesten worden opgezet voor leerlingen.
Er zijn vaak bestaande (kleine) initiatieven, zoals twee collega's van twee vakken die samen een lessenserie hebben gemaakt, een docent met een dubbele bevoegdheid die de leerlingen verbindingen tussen de vakken laat zien etc. Het is verstandig deze initiatieven te inventariseren en zoveel mogelijk te benutten. Een eerste aanzet zou kunnen zijn om vertegenwoordigers van vaksecties bij elkaar te zetten en de volgende open vraag te stellen: "Er komt een rekenexamen, wat ga jij doen om leerlingen te laten slagen?", gevolgd door: "Waar en hoe kunnen we elkaar ondersteunen?"
Bepaal de stand van zaken – huidige situatie
Stel dat een doel van de school is om in de vaklessen (bijv. van natuurkunde, biologie, wiskunde en economie) rekenvaardigheden te oefenen zonder aparte rekenlessen, behalve voor zeer zwakke rekenaars. Dat is niet zomaar gerealiseerd. Enkele aspecten die hierbij een rol spelen zijn: draagvlak onder de docenten, bekwaamheid in rekenen en rekendidactiek. Voor een goede rekendidactiek is afstemming noodzakelijk. Ook de vraag wie welke rekeninhouden wanneer aan bod laat komen, zodat een logische en volledige leerlijn tot stand komt, is van belang.
Het is goed de huidige situatie in de school te analyseren op een aantal punten, waarvan slechts enkele hierboven zijn benoemd. Een hulpmiddel hierbij is de RekenTrajectScan zijn. De scan kan helpen de doelen van de school aan te scherpen, doordat zichtbaar wordt dat huidige stand van zaken (nog) niet overeenkomt met de ambitie van de school. De RekenTrajectScan vindt u onder ondersteunende materialen.
Stel kritische vragen
De doelen van de school kunnen ambitieus zijn ten opzichte van de huidige situatie. Dat betekent niet dat rekenen in andere vakken niet succesvol vorm kan krijgen. Om latere teleurstellingen te voorkomen is het echter verstandig kritische vragen te stellen over de eigen schoolsituatie. Vanuit de beleidskant gaat het om de vraag of er voldoende capaciteit en competenties zijn om de ambities waar te maken: 'kunnen we dit als school wel aan?'
Vanuit de docentkant speelt de vraag naar draagvlak: 'wat kunnen we en willen we qua tijd en inzet?' Wellicht dat het antwoord op de vragen reden is om de doelen bij te stellen.
Maak evaluatieafspraken
In deze fase gaan we ervanuit dat er aandacht is besteed aan het formuleren van haalbare doelen en het meten en evalueren hiervan. Denk hierbij aan het stellen van vragen als: Wanneer is het traject geslaagd? Wanneer zijn we tevreden? En nog belangrijker, hoe meten we dat?