Overige moderne vreemde talen - achtergrond

13 september 2021

Hieronder vind je een overzicht van het curriculum van deze talen in de verschillende sectoren van het Nederlandse onderwijs zoals beschreven in officiële documenten.

Het primair onderwijs

In het primair onderwijs worden de talen Arabisch, Italiaans, Russisch, Spaans, Turks en Chinees nauwelijks aangeboden. Waar sprake is in het basisonderwijs van een van deze talen gaat het vooral om Spaans in het kader van vroeg vreemdetalenonderwijs (vvto).

Spaans, Arabisch, Italiaans, Russisch, Turks en Chinees in het voortgezet onderwijs

Vmbo

In de onderbouw van het vmbo kiezen leerlingen verplicht een tweede vreemde taal naast het verplichte vak Engels. Dat is Frans of Duits, of in plaats daarvan Spaans, Arabisch of Turks (Inrichtingsbesluit, art. 22 lid 2).
In de bovenbouw van het vmbo geldt voor alle sectoren van de theoretische en gemengde leerwegen dat leerlingen in het vrije deel als examenvak kunnen kiezen voor Arabisch, Spaans of Turks. Wil een leerling die niet de sector Economie volgt, toch een extra vreemde taal nemen, dan kan een school de mogelijkheid bieden een vreemde taal als extra examenvak op te nemen. Er is veel ruimte voor de scholen om het onderwijs in de bovenbouw van het vmbo zelf vorm te geven. Er is bijvoorbeeld geen voorgeschreven lessentabel of adviestabel en er wordt geen minimumaantal lesuren voorgeschreven. De examenprogramma’s staan op Examenblad. Voor de beoogde streefniveaus Spaans, zie de Europees Referentiekader Talen.

Havo/vwo

In de onderbouw van het havo en vwo kiezen leerlingen verplicht een tweede en derde vreemde taal naast het verplichte vak Engels. Dat is Frans en Duits, of in plaats van één daarvan of beide een moderne vreemde taal waarvoor een eindexamenprogramma bestaat – Arabisch, Italiaans, Russisch, Spaans of Turks (Inrichtingsbesluit, art. 21 lid 2) - en vanaf 2015 ook Chinees (alleen vwo).
Er is geen verplichting omtrent het aantal te geven uren.
In de bovenbouw kunnen leerlingen Arabisch, Italiaans, Russisch, Spaans, Turks kiezen als verplicht-, profielkeuze of als keuze-examenvak. In het havo met een studielast van 400 uur. In het vwo bedraagt de studielast voor deze talen 480 uren. De examenprogramma’s staan op Examenblad. Voor Spaans vind je de beoogde streefniveaus op Europees Referentiekader Talen.

Variant elementair

Naast deze 'lange' variant kennen het havo en vwo ook de zogenaamde variant 'elementair'. Dit is een verkort traject dat in het vierde jaar van havo of vwo begint. De streefniveaus voor Arabisch, Turks, Italiaans, Russisch en Spaans zijn te vinden op de website van het ERK.

Het vak Chinese Taal en Cultuur

Het vak Chinese Taal en Cultuur wordt sinds 2015 in het vwo gegeven. De studielast bedraagt 480 slu. De variant elementair kent geen CE en wordt afgesloten met een schoolexamen. Hiervoor is een handreiking ontwikkeld. Het belang van expliciete aandacht voor interculturele communicatie is in het curriculum van het nieuwe vwo-examenvak Chinese Taal en Cultuur evident. De verschillen met de Westerse cultuur zijn zo groot dat, wil sprake zijn van effectieve communicatie, er een groot beroep wordt gedaan op interculturele competenties.

Tweedegraads lerarenopleidingen

De tweedegraads lerarenopleidingen MVT stellen geen toelatingseisen wat de beheersing van Arabisch, Italiaans, Russisch, Spaans of Turks betreft. Aan het eind van de tweedegraads opleidingen wordt alleen voor Spaans B2 verwacht, aangevuld met relevante elementen van het C1-niveau.

Eerstegraads bevoegdheid

Een eerstegraads bevoegdheid kan worden gehaald via een hbo-route of een universitaire route. Alleen voor Spaans is een uitstroomniveau vastgesteld voor de hbo-masteropleiding Spaans. Dat is C1. Voor de universitaire route is geen wettelijk niveau vastgelegd.