Domeinspecifieke informatie binnen het taalonderwijs Nederlands (po-vo)

Op deze pagina vind je de enkele overzichtspublicaties rondom de domeinen van het schoolvak Nederlands:

• Schrijfvaardigheid
• Leesvaardigheid
• Fictie en literatuur
• Mondelinge taalvaardigheid

Schrijfvaardigheid

• Brouwer, R. & Koster, M. (2016). Bringing Writing Research in the Classroom. The effectiveness of Tekster, a newly developed writing program for elementary students. Utrecht: Universiteit Utrecht.
  Lees meer: de meta-analyse over effectief schrijfonderwijs (Koster e.a., 2017) en de schrijfmethode Tekster
• Hoogeveen, M. (2017). Schrijfvaardigheid in het basisonderwijs: domeinbeschrijving ten behoeve van peilingsonderzoek. (pdf, 645 kB) Enschede: SLO.
• Hoogeveen, M. (2012). Writing with peer response using genre knowledge. A classroom intervention study. Enschede: Thesis University of Twente. 
  Lees meer: Leren schrijven met peer response
• Janssen, T. M., & van Weijen, D. (2017). Effectief schrijfonderwijs op de basisschool: Een didactisch kader ten behoeve van landelijk peilingsonderzoek. Den Haag: Nationaal Regieorgaan Onderwijsonderzoek
• Kuhlemeier, H., Til, A. van, Hemker, B., Klijn, W. de & Feenstra, H. (2013). Balans van de schrijfvaardigheid in het basis- en speciaal basisonderwijs 2. PPON-reeks 53. Arnhem: Cito.
  In deze publicatie worden de uitkomsten van de peiling in 2009 in groep 5 en groep 8 en de eindgroep van het SBO gepresenteerd op het gebied van schrijfvaardigheid.
• Onderwijsinspectie (2012). Focus op schrijven. Het onderwijs van schrijven (stellen). 
  In deze publicatie wordt een stand van zaken van het schrijfonderwijs gegeven en suggesties voor verbetering in het primair onderwijs.
• Silfhout, G. van (2016). Continu leren bij het vak Nederlands. Hoe een toetscultuur langzaam plaatsmaakt voor een feedbackcultuur. In: Sluijsmans, D. & Kneyber, R. Toetsrevolutie. Naar een feedbackcultuur in het voortgezet onderwijs. pp. 87-106.
  In dit hoofdstuk bespreekt de auteur voorbeelden van formatief lesgeven bij schrijfvaardigheid uit een vijftal vo-scholen, waarbij de andere taaldomeinen geïntegreerd aan bod komen.
  SLO. Schrijfonderwijs en formatieve evaluatie.
  Op deze website vind je een formatieve uitwerking van schrijftaken in het vo.
• Smits, A. & Koeven, E. van (2018). Spelling oefenen op de tablet: wanneer deugt het (niet)?Raadpleegbaar op: Geletterdheid en schoolsucces.
  De auteurs bespreken onderzoeken waarin wordt laten zien hoe spelling effectief kan worden aangeboden in het taalonderwijs: geïntegreerd, gespreid met schrijven en typen bijv.

Leesvaardigheid

• Bonset, H. & Hoogeveen, M. (2009). Lezen in het basisonderwijs : een inventarisatie van empirisch onderzoek naar begrijpend lezen, leesbevordering en fictie. Enschede: SLO.
• Berenst, J., Faasse, S., Herder, A. & Pulles, M. (2016). Meer dan lezen. Over geletterdheid, geletterdheidsontwikkeling en leesonderwijs. Assen: Van Gorcum.
  Leraren krijgen inzicht in en handvatten voor uiteenlopende manieren hoe leerlingen met teksten en met informatie in het algemeen om kunnen gaan en hoe je ze daarin kunt begeleiden.

Fictie en literatuur

• De Leesmonitor: onderzoek naar lezen, leesbevordering en literatuureducatie 
  De Leesmonitor streeft ernaar de beschikbare kennis te vertalen naar een breed publiek. De onderzoeken worden samengevat en in samenhang beschreven. De Leesmonitor is een initiatief van Stichting Lezen, het kennis- en expertisecentrum voor leesbevordering en literatuureducatie.
• DUO Onderwijsonderzoek (2017). De leesmotivatie van Nederlandse kinderen en jongeren. Amsterdam: Stichting Lezen.
  Een onderzoek naar de leesmotivatie van jongeren tussen 8 en 18 jaar. De vraag die centraal staat is hoe gemotiveerd jongeren zijn om te lezen en welke onderliggende factoren hierbij een rol spelen.
• Oberon (2016).  Lees- en literatuuronderwijs in havo/vwo. Amsterdam: Stichting Lezen. 
  Dit onderzoeksrapport geeft een actueel beeld van de stand van zaken rond lees- en literatuuronderwijs in havo en vwo.

Mondelinge taalvaardigheid

• Prenger, J. en Damhuis, R. (2016) Mondelinge taalvaardigheid in het basisonderwijs. Domeinbeschrijving ten behoeve van peilingsonderzoek. Enschede: SLO
• Bonset, H. & Hoogeveen, M. (2011). Mondelinge taalvaardigheid in het basisonderwijs. Een inventarisatie van empirisch onderzoek. Enschede: SLO.