Zoeken - zoekresultaten

Jongeren die het mbo en hbo binnenstromen blijken op dit moment veel moeite te hebben met lezen, spellen en rekenen. In hun schoolloopbaan zitten een paar lastige ‘drempels’ bij de overgangen tussen basisonderwijs, vmbo, mbo, havo, vwo, hbo en universiteit. De kansen van leerlingen op een optimale schoolloopbaan worden vergroot als die drempels worden geslecht. Vandaar dat de Expertgroep Doorlopende Leerlijnen Taal en Rekenen ervoor pleit dat de overheid de niveaubeschrijvingen voor taal en rekenen voorschrijft. Het deelrapport "Over de drempels met rekenen" beschrijft wat een leerling voor rekenen op zijn niveau moet beheersen om goed voorbereid te zijn op de volgende fase in zijn schoolloopbaan en op behoorlijk functioneren in de maatschappij.

De minimumdoelen/fundamentele doelen rekenen-wiskunde sluiten aan bij de referentieniveaus die voor het basisonderwijs recent zijn ontwikkeld. In opdracht van het ministerie van OCW heeft de commissie Meijerink (2008) referentieniveaus geformuleerd voor taal en rekenen voor de overgangen van de verschillende schooltypes. Dit met als doel de drempels tussen verschillende schooltypes te slechten en de kwaliteit van de leeropbrengsten te verhogen. Voor einde basisonderwijs zijn voor rekenen-wiskunde twee referentieniveaus geformuleerd: 1F, het Fundamenteel niveau en 1S, het Streefniveau. 1F is het niveau dat alle kinderen in principe aan het eind van de basisschool moeten kunnen bereiken. Doorgaans betreft dit leerlingen die na de basisschool naar de basisberoepsgerichte leerweg en de kaderberoepsgerichte leerweg in het vmbo gaan. Om goed in dat vervolgonderwijs te kunnen doorstromen, moeten zij het fundamenteel niveau 1F beheersen. 1S is het niveau dat bedoeld is voor leerlingen die na de basisschool naar de gemengde leerweg of theoretische leerweg in het vmbo of naar havo en vwo doorstromen.

De rekentoetswijzer 2F vormt het kader voor de eisen die in de rekentoets(en) 2F gesteld worden, geformuleerd in termen van ‘kennen en kunnen’. In deze rekentoetswijzer wordt beschreven hoe de rekendoelen uit het referentiekader rekenen, niveau 2F, kunnen voorkomen in de rekentoetsen 2F.

Voor het basisonderwijs zijn de referentieniveaus een nadere aanvulling op de kerndoelen (2006). Daar waar de kerndoelen beschrijven wat het aanbod moet zijn in het basisonderwijs, beschrijven de referentieniveaus specifieker wat kinderen moeten begrijpen, kennen en kunnen: niet alleen aanbod, maar ook opbrengst. Deze publicatie is allereerst ontwikkeld voor hen die behoefte hebben aan een nadere toelichting met voorbeelden van het beschreven referentiekader voor 1F en 1S. De concretisering kan daarnaast gebruikt worden in de begeleiding van leraren en bovenbouwteams en door bovenbouwteams en intern begeleiders als het er om gaat keuzes te maken in de leerstof voor leerlingen voor wie 1F of 1S maximaal haalbaar is.

Voor alle leergebieden in het primair onderwijs zijn kerndoelen en sinds 2010 zijn voor taal en rekenen ook referentieniveaus vastgelegd in de wet. De kerndoelen beschrijven wat leerlingen aangeboden moeten krijgen (aanbodsdoelen), de referentieniveaus beschrijven wat leerlingen moeten kennen en kunnen (beheersingsdoelen). Reken-wiskundeonderwijs vraagt doelgericht werken. Als je weet waar je naar toe werkt, kun je daar je activiteiten op aanpassen. Hoe beter het onderwijs aansluit bij het niveau en de leerbehoeftes van leerlingen, des te meer leren ze. De tussendoelen in deze publicatie beschrijven wat leerlingen aan het eind van elk leerjaar doorgaans zouden moeten kennen, kunnen en begrijpen om aan het eind van hun basis- of speciaal basisonderwijs het streefniveau 1S te halen. De doelen zijn ingedeeld per domein voor alle leerjaren en per leerjaar voor alle domeinen.

De referentieniveaus zijn ook voor leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften het uitgangspunt. Er zijn echter leerlingen die, ondanks de inspanningen van de school, de referentieniveaus niet halen op het moment dat het van hen wordt verwacht. Dan kan het nodig zijn om (inhoudelijke) keuzes te maken, zodat deze leerlingen een onderwijsaanbod krijgen dat past bij hun ontwikkelingsperspectief. Het project Passende perspectieven heeft ter ondersteuning van dit proces de referentieniveaus voor rekenen uitgewerkt, waarbij werd uitgegaan van drie verschillende groepen met elk een specifieke beperking. De opbrengsten van de eerste fase van het project bevat de volgende onderdelen: wegwijzer, doelenlijsten, leerroutes bij de doelenlijsten en profielschetsen van de drie doelgroepen.

De rekentoetswijzer 3F vormt het kader voor de eisen die in de rekentoets(en) 3F gesteld worden, geformuleerd in termen van ‘kennen en kunnen’. In deze rekentoetswijzer wordt beschreven hoe de rekendoelen uit het referentiekader rekenen, niveau 3F, kunnen voorkomen in de rekentoetsen 3F.

Voor het voortgezet onderwijs zijn twee rekentoetswijzers ontwikkeld, één voor niveau 2F en één voor niveau 3F. Deze rekentoetswijzers hebben elk een officiële status als regelgevend document en zijn door de rijksoverheid goedgekeurd. Dit servicedocument heeft tot doel betrokkenen bij het rekenonderwijs op scholen en daarbuiten informatie te verstrekken over de rekentoetsen, voor zover die niet in de rekentoetswijzers is opgenomen. Omdat de rekentoetswijzer een officiële status heeft, kan daarin niet alle informatie worden opgenomen die voor betrokkenen van belang kan zijn. Daarom is dit servicedocument ontwikkeld, dat in tegenstelling tot de rekentoetswijzer geen officiële status kent. Het document bevat een korte beschrijving van de totstandkoming van de rekentoetswijzers, enkele overwegingen daarbij, feitelijk informatie voor scholen en docenten en voorbeeldopgaven.

Deze publicatie, bedoeld voor leerkrachten in de bovenbouw van de basisschool en docenten rekenen-wiskunde in de onderbouw van het vmbo, presenteert de afbakening van een tiental leerstofdomeinen met bijbehorende leerdoelen op het gebied van rekenen-wiskunde die van belang zijn voor de doorgaande leerlijn van het primair onderwijs naar het voorbereidend middelbaar beroepsonderwijs. Met de beschrijving wordt beoogd een indicatie te geven van wat in de hoogste leerjaren van het po en in de eerste leerjaren van het vmbo bij voorkeur aan bod dient te komen. Naast een aantal uitgangspunten voor zo’n curriculum wijst de publicatie ook op valkuilen, bijvoorbeeld dat docenten van andere vakken die een beroep doen op rekenvaardigheden soms hun toevlucht tot didactische kunstgrepen die weliswaar op korte termijn enig effect lijken te sorteren, maar die veelal nauwelijks bijdragen aan een beter begrip en een verdere ontwikkeling van gecijferdheid bij leerlingen.

In deze publicatie, bedoeld voor docenten wiskunde in de onderbouw vo, worden de kerndoelen geconcretiseerd. De beschrijving is gericht op onderwijs dat aan leerlingen een actieve rol wil geven bij het leren van wiskundevaardigheden en denkwijzen. Zij bevat voorbeelden die de docent, hopelijk zonder al te veel moeite, om kan zetten in lessen die aan leerlingen die actieve rol kunnen geven.