Zoeken

Dit rapport beschrijft en analyseert de huidige (2016) stand van zaken van het curriculum van de natuurwetenschappelijke vakken in po en vo. Uit deze analyse zijn knelpunten verzameld die hebben geleid tot een zevental trends. Het betreft onder ander duurzame ontwikkeling, de concept-contextbenadering, vaardigheden en (formatieve) toetsing.

In de nieuwe examenprogramma’s, die vanaf 2015 van kracht zijn in het vierde leerjaar, is een belangrijk leerdoel het bevorderen van wiskundige denkactiviteiten in alle wiskundevakken. Die wiskundige denkactiviteiten (WDA) zijn gekarakteriseerd door termen zoals 'Probleemoplossen en analytisch denken', 'Modelleren en algebraïseren', 'Ordenen en structureren', 'Formules manipuleren', 'Abstraheren', 'Logisch redeneren en bewijzen'. Deze publicatie is bedoeld voor wiskundedocenten die les geven in de onderbouw havo/vwo en inspiratie zoeken voor het ontwerpen van wiskundige denkactiviteiten in hun onderwijs. Eerder verscheen ook een versie voor de bovenbouw havo/vwo.

Het Programme for International Student Assessment (PISA) wordt sinds 2000 driejaarlijks uitgevoerd onder auspiciën van de OECD. Hoofdbestanddeel van dit programma is een internationaal vergelijkingsonderzoek van leerprestaties van leerlingen uit het voortgezet onderwijs van vijftien jaar oud met betrekking tot lezen, wiskunde en natuurwetenschappen. Nederland presteert in PISA van 2015 nog steeds ruim boven het gemiddelde van de OESO-landen en is binnen de EU een toppresteerder. De resultaten laten echter een dalende lijn zien. In 2015 is het gemiddelde niveau van Nederlandse leerlingen sterker gedaald dan het gemiddelde van de overige OECD-landen. Voor natuurwetenschappen en wiskunde is de daling ten opzichte van 2012 significant. SLO is gevraagd een leerplankundige analyse te maken, met als doel de PISA-resultaten beter te kunnen duiden en te achterhalen of aanpassingen in ons curriculum mogelijk oorzaak zijn van de dalende presentaties.

In opdracht van het ministerie van OCW werkt SLO in het project Passende perspectieven aan uitwerkingen van de referentieniveaus voor leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften. Passende perspectieven ondersteunt scholen in het primair en secundair onderwijs bij het maken van (inhoudelijke) keuzes. Voor het primair onderwijs staan intern begeleiders (ib-ers), taalcoördinatoren en leerkrachten bijvoorbeeld voor de vraag wat een passend aanbod is voor leerlingen voor wie een ontwikkelingsperspectief is vastgesteld. Voor leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften die de cognitieve capaciteiten hebben om door te stromen naar havo/vwo geven de huidige leerroutes naar 1F echter te weinig uitdaging. Deze publicatie heeft tot doel aan te geven hoe er ook voor deze leerlingen gestreefd kan worden naar zo hoog mogelijke doelen (1S), terwijl tegelijkertijd inzichtelijk wordt gemaakt op welke onderdelen/doelen op weg naar 1S zij mogelijk ondersteuning nodig hebben.

In 2007 heeft SLO in opdracht van het ministerie van OCW, streefniveaus geformuleerd voor de verschillende vaardigheden die volgens de eindexamenprogramma's moderne vreemde talen vmbo, havo en vwo getoetst moeten worden. Hoe deze streefniveaus zich verhielden tot de daadwerkelijke prestaties van leerlingen op het eindexamen was niet bekend. Om in deze leemte te voorzien is onderzoek uitgevoerd naar de schrijfvaardigheid Engels, Duits en Frans van havo- en vwo-leerlingen. Ook de lees-, kijk- en luistervaardigheid Engels, Duits en Frans voor alle niveaus van het voortgezet onderwijs is onderzocht. Dit rapport, over de gespreksvaardigheid Engels in vmbo, havo en vwo, completeert het beeld van de taalniveaus van leerlingen.