Zoeken

In het onderwijs wordt steeds vaker een beroep gedaan op scholen om een bijdrage te leveren aan actief burgerschap en sociale integratie. Eén van de werkvormen die hierbij behulpzaam kan zijn is het voeren van debatten. Deze leerlijn is er op gericht leerkrachten in het basisonderwijs te ondersteunen bij het organiseren en ontwikkelen van het leren debatteren. Aan de orde komen onder andere de belangrijkste bouwstenen voor debatteren in het onderwijs, de leerdoelen die daarbij gesteld kunnen worden en de rol van de leerkracht

De invoering van het Referentiekader taal en rekenen stelt het basisonderwijs voor de vraag langs welke weg de eindniveaus 1F en 1S/2F te bereiken zijn. Hoe is de opbouw van de leerstof voor de verschillende domeinen over de groepen 1 tot en met 8? Welke didactiek is geschikt om die leerstof in de verschillende groepen aan de orde te stellen? Een serie van vier publicaties, elk over één van de domeinen van het taalonderwijs, wil antwoord geven op deze vragen. Deze publicatie bevat een uitwerking van doorlopende leerlijnen voor het domein mondelinge taalvaardigheid. Hoofdstuk 2 geeft een schematisch overzicht van de leerstoflijnen bij het domein en hoofdstuk 3 beschrijft algemene kenmerken van de leerstoflijn. In hoofdstuk 4 worden de taken en kenmerken van de taakuitvoering voor de drie subdomeinen beschreven. Tenslotte bevat hoofdstuk 5 korte karakteristieken van de inhouden voor mondelinge taalvaardigheid in respectievelijk groep 1/2, 3/4, 5/6 en 7/8.

Het komt vaak voor dat leerlingen het moeilijk vinden een vervolgopleiding te kiezen, of een leerroute dan wel opleiding te continueren. De meeste vmbo-scholen ondersteunen in de eerste twee leerjaren van de beroepsgerichte leerwegen van het vmbo het keuzeproces van de leerling via een programma voor praktische sectororiëntatie (PSO). In de laatste twee leerjaren van het vmbo bestaat het aanbod dikwijls uit een aantal losse loopbaanoriënterende activiteiten. Daarmee wordt voorbij gegaan aan het hoofddoel van Loopbaanoriëntatie en –begeleiding (LOB), namelijk dat leerlingen leren kiezen en het keuzeproces leren doorgronden, inzicht leren krijgen in hun eigen kwaliteiten en motieven en zo voorbereid worden op een leven waarin steeds weer opnieuw keuzes voor opleiding en arbeid gemaakt moeten worden. In deze publicatie wordt LOB uitgewerkt in een samenhangend en doorlopend programma van klas 1 tot en met klas 4. Op basis van een kleinschalige inventarisatie worden knelpunten en succesfactoren rond het keuzeproces bij de overgang van leerjaar 2 naar leerjaar 3 beschreven.

De invoering van het Referentiekader taal en rekenen stelt het basisonderwijs voor de vraag langs welke weg de eindniveaus 1F en 1S/2F te bereiken zijn. Hoe is de opbouw van de leerstof voor de verschillende domeinen over de groepen 1 tot en met 8? Welke didactiek is geschikt om die leerstof in de verschillende groepen aan de orde te stellen? Een serie van vier publicaties, elk over één van de domeinen van het taalonderwijs, wil antwoord geven op deze vragen. Deze publicatie bevat een uitwerking van doorlopende leerlijnen voor het domein begrippenlijst en taalverzorging. Hoofdstuk 1 geeft een schematisch overzicht van de leerstoflijnen bij het domein. Hoofdstuk 2 beschrijft algemene kenmerken van de leerstoflijn en hoofdstuk 3 bevat korte karakteristieken van de inhouden voor begrippenlijst en taalverzorging in respectievelijk groep 1/2, 3/4, 5/6 en 7/8.

Veel scholen kampen met een overgangsproblematiek tussen de basismethode klassieke talen die in de onderbouw gebruikt wordt en de stap naar authentieke teksten in de tweede fase. De vaardigheid die binnen de lesmethode in stappen wordt aangeleerd, blijkt in veel gevallen niet voldoende ontwikkeld te zijn om de authentieke teksten uit de oudheid in de bovenbouw te vertalen. Om deze overgang te versoepelen heeft SLO samen met docenten en secties klassieke talen voorbeelden van een doorlopende leerlijn ontwikkeld. In een aparte bijlage is het achtergrondmateriaal dat in het project is ontwikkeld opgenomen. Deze bijlage is alleen digitaal beschikbaar.

Veel scholen kampen met een overgangsproblematiek tussen de basismethode klassieke talen die in de onderbouw gebruikt wordt en de stap naar authentieke teksten in de tweede fase. De vaardigheid die binnen de lesmethode in stappen wordt aangeleerd, blijkt in veel gevallen niet voldoende ontwikkeld te zijn om de authentieke teksten uit de oudheid in de bovenbouw te vertalen. Om deze overgang te versoepelen heeft SLO samen met docenten en secties klassieke talen voorbeelden van een doorlopende leerlijn ontwikkeld. In een aparte bijlage is het achtergrondmateriaal dat in het project is ontwikkeld opgenomen. Deze bijlage is alleen digitaal beschikbaar.

Doorlopende leerlijnen zijn een hulpmiddel bij een betere afstemming en samenhang in het leerplan voor het voortgezet onderwijs. In deze publicatie worden leerlijnen beschreven voor de natuurwetenschappelijke vaardigheden voor de onderbouw havo-vwo. Het betreft vaardigheden die ook in de eindtermen in de tweede fase van natuurwetenschappelijke vakken voorkomen, namelijk: onderzoeken, ontwerpen, reken- en wiskundige vaardigheden, modelvorming, redeneren, waarderen en oordelen en instrumentele vaardigheden. De leerlijnen zijn beschreven in de vorm van tussendoelen met als einddoel instroom in de tweede fase van havo en vwo.

Deze handleiding is geschreven voor en met leidsters en coördinatoren in de kinderopvang en peuterspeelzalen en leerkrachten van groep 1 en 2. Het gezamenlijke ontwikkeltraject had als doel het werken in de speelzalen en de basisschool beter op elkaar af te stemmen en een doorlopende (taal)leerlijn te ontwikkelen die door het veld wordt gedragen en in het veld is uitgeprobeerd en van voorbeelden is voorzien. De bedoeling van deze handleiding is om collega-leidsters en leerkrachten een gemeenschappelijke kennisbasis te bieden en te waarborgen dat alle jonge kinderen in de kinderopvang, peuterspeelzalen en basisscholen (in Enschede en 's-Hertogenbosch) vergelijkbare (taal)ontwikkelingskansen krijgen.

Veel scholen bieden het onderwijs in de onderbouw van het vmbo aan in leergebieden. Zij lopen er tegenaan dat deze leergebieden niet één op één door kunnen lopen in de bovenbouw. Het examenprogramma kent vakken, geen leergebieden en niet alle vakken uit een leergebied worden in elke sector in de bovenbouw aangeboden. Daardoor worden de leerlijnen onderbroken. Deze publicatie is bedoeld voor scholen die in de onderbouw van het vmbo werken met leergebieden of dat willen gaan doen en die in de bovenbouw toewerken naar examinering in vakken. Zij krijgen handvatten om hun onderwijs zo in te richten dat de overgang van leergebieden naar vakken voor de leerlingen zo soepel mogelijk verloopt.