Zoeken

Welke mogelijkheden zijn er binnen het huidige curriculum om als school/vaksectie te werken aan een betere aansluiting havo-hbo? Het is een vraag die we als docent/opleider niet van nature stellen: het havodiploma zelf biedt immers toegang tot het hbo en dan is het aan de leerling zelf om zich daar tot een startbekwame professional te ontwikkelen. Het feit dat in 2017 van de havoleerlingen na 1 jaar hbo 12% uitviel en 22,2% na 1 jaar van studie wisselde, vraagt toch om verder te kijken. In dit artikel beschrijft oud-SLO’er Marc den Elzen, vanuit havo-perspectief, een aantal bruikbare schoolinitiatieven die SLO in kaart heeft gebracht met daarbij relevante verwijzingen naar tools en websites.

Anderhalf jaar geleden begon IKC De Wieling in Haalderen met formatief evalueren. Met deze aanpak voelen kinderen zich verantwoordelijk voor hun eigen leerproces, weten ze naar welke doelen ze toe werken en wat ze nodig hebben om hun leerdoel te behalen. Inmiddels zijn de sfeer en de leercultuur op school helemaal veranderd. Leerlingen zijn actiever, nemen zelf initiatief en leerkrachten houden meer tijd over om kinderen individueel te begeleiden.

Aan het begin van het schooljaar is het nieuwe examenprogramma informatica voor havo/vwo ingevoerd. Leerlingen zijn enthousiast, merken docenten. “Ze vinden het vooral leuk dat je bij informatica echt iets maakt én dat je je eigen interesses kunt volgen.”

Door de corona-epidemie heeft formatief evalueren een impuls gekregen. Het thuisonderwijs van dit voorjaar dwong veel docenten op zoek te gaan naar andere manieren om te zien of leerlingen de stof oppakken en beheersen. Die formatieve aanpak blijft in het nieuwe schooljaar behouden, zo blijkt uit een rondgang langs drie scholen.

Formatief toetsen raakt de hele manier van lesgeven van docenten. Dat maakt het lastig om er beter in te worden. Een nieuwe, wetenschappelijk onderbouwde training van SLO en de Universiteit Twente kan uitkomst bieden. Beeldcoaching speelt een hoofdrol: docenten leggen hun eigen lessen vast op beeld en leren daar samen van. Dit jaar komt de training (zonder licentiekosten) beschikbaar voor gebruik in het hele vo.

Veel docenten biologie, natuurkunde en scheikunde in de bovenbouw van havo en vwo vinden dat ze de stof voor CE en SE niet in de daarvoor bestemde tijd kunnen behandelen.

Dit bewaarnummer staat vol met kennis over en praktijken van formatief evalueren. Leraren, schoolleiders en experts van de leernetwerken ‘Formatief evalueren’ bundelden theorieën, praktijkvoorbeelden, instrumenten en hulpmiddelen om jou als leraar en schoolleider handvatten te geven om werk te maken van formatief evalueren.

Een volledig vernieuwd examenprogramma: als dat maar goed gaat. Dat dachten veel docenten toen in 2017 het nieuwe programma maatschappijwetenschappen een feit was. Docenten hielden hun adem in en moesten wennen aan de nieuwe structuur van concepten en contexten. Is het vak aantrekkelijker geworden en heeft het meer om het lijf dan voorheen? Kunnen de meeste docenten er mee uit de voeten en wat vinden de leerlingen zelf eigenlijk?

Artikel uit Maatschappij en Politiek februari 2021

Formatief evalueren staat bij veel scholen prominent op de agenda. Soms vanuit toetsbeleid, omdat daar knelpunten worden gezien, soms vanuit schoolleiding of leraren, omdat men het onderwijs anders wil inrichten. Twee ervaren onderwijsprofessionals op het vlak van formatief evalueren delen hun ervaringen.

Artikel uit Van Twaalf tot Achttien oktober 2021

Al jaren is er kritiek op het centraal examen Nederlands voor havo en vwo. Het zou te eenzijdig op leesvaardigheid zijn gericht en vragen bevatten waarop zelfs afgestudeerden Nederlands het antwoord schuldig moeten blijven. Deskundigen Joyce Gubbels, Jeroen Dera en Gerdineke van Silfhout bespreken hoe het beter kan.

Artikel Didactief Special. Curriculumbewust handelen in het vo. Bijlage bij Didactief, jrg. 51, nr. 9, december 2021