Zoeken

Dit is een bewaarnummer vol met kennis over en praktijken van formatief evalueren. Leraren, schoolleiders en begeleiders van de leernetwerken ‘Formatief evalueren’ bundelden theorieën, voorbeelden, instrumenten en hulpmiddelen om jou als leraar en schoolleider handvatten te geven om werk te maken van formatief evalueren.

In 2017 zette SLO in samenwerking met VO-Raad twee leernetwerken Formatief evalueren op. Tjoerd Zweije van CS de Hoven locatie Uilenhof en Michiel Dissel, Corine van den Boer en Ben Boon van Lek & Linge nemen deel aan de netwerken, om zo de formatieve ontwikkelingen op hun school te versterken. Twee scholen en deelnemers vertellen over hun eigen uitdagingen en de stappen die ze zetten in de uitdagende route op weg naar formatief werken.

Formatief evalueren geeft leerlingen meer grip op hun leerproces. Maar hoe vertaal je als docent de (toets)resultaten van leerlingen naar instructie-op-maat in de klas? Samen met pilotscholen, universiteiten en lerarenopleidingen ontwikkelde SLO een training formatief toetsen voor het voortgezet onderwijs. Docent Marianna de Kuijer: “Het is interessant om te merken dat het beter kan, ook als je al lang voor de klas staat.”

Wat is formatief evalueren? Hoe breng je dat in praktijk? En in hoeverre is formatief evalueren iets nieuws? Of doen we dit stiekem al heel veel in het onderwijs? In deze podcastaflevering van PICTIO praten Wytze Niezen en Wim Pelgrim met Gerdineke van Silfhout en Jeroen Bakker, directeur van Paragin.

Anderhalf jaar geleden begon IKC De Wieling in Haalderen met formatief evalueren. Met deze aanpak voelen kinderen zich verantwoordelijk voor hun eigen leerproces, weten ze naar welke doelen ze toe werken en wat ze nodig hebben om hun leerdoel te behalen. Inmiddels zijn de sfeer en de leercultuur op school helemaal veranderd. Leerlingen zijn actiever, nemen zelf initiatief en leerkrachten houden meer tijd over om kinderen individueel te begeleiden.

Door de corona-epidemie heeft formatief evalueren een impuls gekregen. Het thuisonderwijs van dit voorjaar dwong veel docenten op zoek te gaan naar andere manieren om te zien of leerlingen de stof oppakken en beheersen. Die formatieve aanpak blijft in het nieuwe schooljaar behouden, zo blijkt uit een rondgang langs drie scholen.

Formatief toetsen raakt de hele manier van lesgeven van docenten. Dat maakt het lastig om er beter in te worden. Een nieuwe, wetenschappelijk onderbouwde training van SLO en de Universiteit Twente kan uitkomst bieden. Beeldcoaching speelt een hoofdrol: docenten leggen hun eigen lessen vast op beeld en leren daar samen van. Dit jaar komt de training (zonder licentiekosten) beschikbaar voor gebruik in het hele vo.

Dit bewaarnummer staat vol met kennis over en praktijken van formatief evalueren. Leraren, schoolleiders en experts van de leernetwerken ‘Formatief evalueren’ bundelden theorieën, praktijkvoorbeelden, instrumenten en hulpmiddelen om jou als leraar en schoolleider handvatten te geven om werk te maken van formatief evalueren.

Formatief evalueren staat bij veel scholen prominent op de agenda. Soms vanuit toetsbeleid, omdat daar knelpunten worden gezien, soms vanuit schoolleiding of leraren, omdat men het onderwijs anders wil inrichten. Twee ervaren onderwijsprofessionals op het vlak van formatief evalueren delen hun ervaringen.

Artikel uit Van Twaalf tot Achttien oktober 2021

Een belangrijk doel van onderwijs is dat leerlingen zich bewust worden van wat ze al wel of nog niet weten en kunnen en dat ze meesturen bij hun eigen leerproces. We geven enkele voorbeelden hoe formatief evalueren daarbij kan helpen.

Uit NVOX 2021, nr 10.