Zoeken

In deze publicatie zijn 25 spelbeschrijvingen opgenomen van spelletjes die de ontwikkeling van jonge kinderen stimuleren op, met name het gebied van rekenen, spel en executieve vaardigheden. Daarbij komen onderwerpen uit verschillende domeinen van rekenen-wiskunde in het basisonderwijs aan de orde, zoals getalbegrip, bewerkingen, meetkunde en logisch denken/redeneren.

Bij aanvang van de basisschool, op vierjarige leeftijd zijn er grote verschillen in Nederlandse taalvaardigheid tussen kinderen. Terwijl sommige kinderen dan pas in aanraking komen met de Nederlandse taal, kunnen andere kinderen al goed luisteren en praten in het Nederlands. Deze verschillen zijn voor een deel het gevolg van de sociaal-economische achtergrond van kinderen. Het taalgebruik van kinderen uit sociaal zwakkere milieus sluit minder aan bij de taalvaardigheid die op school gangbaar is. Een specifieke groep vormen de kinderen die het Nederlands als tweede taal leren. Wanneer zij op vierjarige leeftijd de basisschool binnenkomen, hebben zij vaak een veel beperktere vaardigheid in het Nederlands dan hun leeftijdgenootjes die het Nederlands als moedertaal leren. Deze brochure laat aan de hand van verschillende praktijkvoorbeelden zien dat verschillende momenten op een dag in de peuterspeelzaal zich er in principe goed voor lenen om taalontwikkeling in samenhang met ander ontwikkelingsgebieden te stimuleren.

Kijk op ontwikkeling in de voorschoolse voorzieningen is met deze uitgave zowel herzien als uitgebreid. De publicatie biedt een instrument om de voortgang in de ontwikkeling van kinderen van 0 tot 4 jaar te observeren, stimuleren en registreren. In de afgelopen jaren zijn er verschillende ontwikkelingen geweest die aanleiding waren voor een herziening. Er zijn doelen voor het jonge kind geformuleerd en opbrengstgericht werken is belangrijk geworden, evenals het waarborgen van de doorgaande lijn. Ook thematieken als het vroegtijdig signaleren van talent en de invoering van passend onderwijs vroegen om aanpassing en uitbreiding van de observatielijst. Met deze lijst kunnen alle kinderen worden gevolgd binnen de voorschoolse voorziening. Een overdrachtsformulier helpt bij een 'warme' overdracht tussen de voor- en vroegschoolse voorziening om zo de doorgaande ontwikkeling van de peuter zo goed mogelijk te waarborgen.

Van scholen en leerkrachten wordt steeds meer maatwerk verwacht dat recht doet aan verschillen tussen leerlingen. Actueel is de brede maatschappelijke ontwikkeling waarin gestreefd wordt naar integratie van leerlingen met een handicap in het reguliere onderwijs. Maar hoe werkt dit in de praktijk? Hoe komen leerkrachten tot een curriculum dat op maat is van leerlingen? Waar lopen zij daarbij tegenaan? Hoe zou dit beter kunnen? Deze vragen vormden de aanleiding voor het onderzoek 'samen leren maar op maat van de leerling'. In dit onderzoek staat de rol van de leerkracht als vormgever van het curriculum centraal. Om de vraagstelling nader te verkennen is gebruik gemaakt van interviews, lesobservaties en documentanalyses, uitgevoerd op acht basisscholen. Uit het onderzoek blijkt dat het ontbreekt aan een goede toerusting, zowel materieel als in expertise. Een goede toerusting van leraren zal in elk geval betrekking moeten hebben op een samenspel van deskundigheidsbevordering, schoolontwikkeling en leerplanontwikkeling.

Beschrijving van het onderwijssysteem in Nederland van primair onderwijs tot en met hoger beroepsonderwijs.. Er wordt vooral aandacht geschonken aan ontwikkelingen binnen het onderwijs aan leerlingen met specifieke onderwijsbehoeftes en aan de brede thematiek van sociaal culturele diversiteit.

In Lezen in het basisonderwijs opnieuw onderzocht wordt al het empirisch onderzoek weergegeven dat is verricht naar begrijpend lezen, leesbevordering en fictie in het basisonderwijs, in Nederland en Vlaanderen, vanaf 2004 tot 2014. Achtereenvolgens komen onderzoeken aan de orde die gericht zijn op: doelstellingen, beginsituatie van de leerling, onderwijsleermateriaal, onderwijsleeractiviteiten, instrumentatie en evaluatie. De publicatie is een vervolg op Lezen in het basisonderwijs (2009) waarin het onderzoek van 1969-2004 is beschreven.

De trendanalyse Nederlands beschrijft en documenteert voor een aantal onderwijssectoren de stand van zaken op het gebied van het taalonderwijs Nederlands, beschreven aan de hand van een BUG-analyse (beoogd, uitgevoerd en gerealiseerd curriculum). De publicatie sluit af met een aantal curriculaire uitdagingen voor de komende jaren: meertaligheid en culturele diversiteit, een evenwichtig en samenhangend curriculum, productieve vaardigheden, kennis over taal, literatuur, toetsing en taal in andere vakken.

Dit richtinggevende leerplankader voor W&T is een eerste stap op weg naar leerlijnen voor W&T in het basisonderwijs, het speciaal basisonderwijs en het speciaal onderwijs. Het geeft richting aan de ontwikkeling van de leerlijnen voor het onderwijs in W&T bij de vakken aardrijkskunde, geschiedenis en natuur & techniek. Ook dient het leerplankader als uitgangspunt voor de opleiding tot leraar basisonderwijs bij de uitwerking van de kennisbases voor genoemde vakken. Methodeontwikkelaars en organisaties en bedrijven meteen aanbod voor leerlingen basisonderwijs, kunnen dit leerplankader en later de leerlijnen gebruiken als richtinggevend document bij de ontwikkeling van hun aanbod.

Het Kenniscentrum Leermiddelen van SLO monitort de wijze waarop in het Nederlandse onderwijs omgegaan wordt met leermiddelen. Zo krijgen leraren en leidinggevenden inzicht in hun eigen leermiddelengebruik in vergelijking met dat van anderen. Op schoolniveau kunnen de uitkomsten helpen bij het maken van een beargumenteerde keuze voor leermiddelen die passen bij zowel het richtinggevende curriculum van de overheid (in de vorm van kerndoelen en eindtermen), als bij het schooleigen curriculum. Ook landelijke beleidsmakers, educatieve uitgeverijen, distributeurs en software leveranciers kunnen gebruik maken van de resultaten van de leermiddelenmonitor.