Adviezen didactiek
Door een rijk taalaanbod aan te bieden, ontwikkelen leerlingen een sterke taalbasis. Een rijk taalaanbod bestaat uit verschillende soorten fictionele, literaire en zakelijke teksten met een uitdagende inhoud en een goede taalkwaliteit. Teksten waar je met leerlingen in kunt duiken. Bied teksten aan rondom een thema die oplopen in complexiteit waaraan je langere tijd werkt met de leerlingen. Verdiep je samen met de leerlingen in persoonsvormende, wereldoriënterende en mondiale thema’s. Leerlingen leren vanuit diverse kanten de onderwerpen te benaderen, hierover in gesprek te gaan en hun eigen meningen en standpunten mondeling en schriftelijk te uiten en te bevragen.
Hieronder vind je concrete handreikingen over rijk taalaanbod.
po
Rijke Teksten | Taalunie
Op deze website vind je informatie over wat rijke teksten zijn, hoe je ze herkent en waarom het zo belangrijk is ermee te werken. Daarnaast vind je hier ook voorbeelden van rijke teksten voor leerlingen van 6 tot 18 jaar om jouw taal- en zaakvaklessen mee te verrijken.
Rijke teksten motiveren het lezen: Nieuwe inzichten leesonderwijs landen in de klas
Een artikel over het belang van rijke teksten voor je leesonderwijs. Ook lees je over andere aspecten die belangrijk zijn om de leesvaardigheid van je leerlingen te versterken, zoals een doorlopende leerlijn van po naar vo.
Rijke leesstof stimuleert: andere teksten maken je leesonderwijs betekenisvol
Teksten in schoolboeken zijn vaak best arm: weinig variatie in woorden, slechte verbanden tussen zinnen, compact en vol school- en vaktaal. Vaak zijn die tekstjes precies afgestemd op de vragen die altijd bij zo’n tekst moeten worden beantwoord. In dit artikel beschrijven Dolf Janson en Joanneke Prenger waarom je beter zelf teksten kunt selecteren en waar je die kunt vinden.
Lezen in het PO
Met rijke thema’s, boeken en teksten kun je je leesonderwijs een impuls geven. Door de inhoud van teksten centraal te zetten zorg je voor een motiverende aanpak en werk je bovendien aan kennisopbouw. De website is ontwikkeld door Stichting Lezen in samenwerking met SLO en de Taalunie.
vo
Homepage | Lezen in het vmbo
Op deze website vind je praktische aan-de-slag-informatie gekoppeld aan recent lees- en taalonderzoek gericht op het vmbo.
Lees- en schrijfmotivatie zetten een positieve spiraal in gang: een leerling die graag leest en schrijft, doet dat meer en beter. Om de lees- en schrijfmotivatie van leerlingen te ontwikkelen, is het belangrijk dat leerlingen een positief beeld hebben van zichzelf als lezer en schrijver. Ze krijgen gelegenheid dat positieve zelfbeeld te ontwikkelen, wanneer zij het idee hebben dat ze de lees- en schrijftaken aankunnen en wanneer ze moeilijke opdrachten met geschreven taal ervaren als een uitdaging. Van daaruit ontwikkelen leerlingen een intrinsieke motivatie om te lezen en schrijven (Verhoeven & Snow, 2001).
Hieronder vind je concrete handreikingen over het bevorderen van lees- en schrijfmotivatie.
Leesmotivatie onder de loep
Wat is leesmotivatie? Wat kenmerkt de ongemotiveerde lezer? En hoe kan de leesmotivatie van kinderen worden vergroot? In deze publicatie van Roel van Steensel wordt aan de hand van wetenschappelijk onderzoek antwoord gegeven op deze vragen.
Effecten van leesmotivatie-interventies
Deze overzichtsstudie van Roel van Steensel e.a. geeft een beschrijving van leesmotivatie-interventies die in de loop van de jaren door onderzoekers zijn ontwikkeld. Je leest wat de effecten van zulke interventies zijn op leesmotivatie en leesvaardigheid.
po
Leesmotivatie bevorderen in het primair onderwijs
Hier vind je een overzicht van wat we weten uit onderzoek over het bevorderen van leesmotivatie in het primair onderwijs.
Werken aan leesmotivatie - Lezen in het primair onderwijs
Een van de bouwstenen voor effectief leesonderwijs is werken aan leesmotivatie. Op de website Lezeninhetpo.nl vind je informatie over wat we weten over leesmotivatie en hoe je er concreet mee aan de slag kunt gaan in de klas.
vo
Opdracht schrijfmotivatie uit leernetwerk
Wil je je leerlingen motiveren voor schrijfvaardigheid? Geef ze een stem in het schrijfonderwijs. Welke teksten willen zij graag leren schrijven? Waar willen zij zich in ontwikkelen? De instructie (docx, 82 kB) voor het leerlingprofiel geeft je handvatten om met je leerlingen te praten over hun wensen en leerdoelen.
Kennisclip leesmotivatie
Hoe kun je de leesmotivatie van leerlingen bevorderen? In deze clip gaat het om effectieve aspecten van leesonderwijs om leerlingen meer gemotiveerd te krijgen.
Lezen
Leerlingen leren om actief met teksten om te gaan en zo betekenis te verlenen aan een tekst. De didactiek richt zich daarbij op functionele leestaken, interactie, strategie-instructie, transfer en feedback.
Schrijven
Leerlingen leren uiteenlopende teksten schrijven en doorlopen daarbij de verschillende fasen van het schrijfproces. De didactiek richt zich op functionele, communicatieve schrijftaken, procesgerichte schrijfinstructie, scaffolding, werken vanuit genres en samen schrijven.
Mondelinge taalvaardigheid
Leerlingen leren effectief en sociaal met elkaar communiceren. Ze leren hoe ze zich moeten opstellen in een gesprek, zich goed uitdrukken, presentaties houden, luisteren naar presentaties en reflecteren op de vorm en mogelijkheden van taal en communicatie.
Aandacht en waardering voor (thuis)talen en taalvariëteiten versterkt het zelfvertrouwen en de motivatie van leerlingen. Ze voelen zich veiliger op school en leren openstaan voor andere talen en culturen. Bovendien helpt het benutten van alle talen in de klas bij het (verder) ontwikkelen van zowel de thuistaal als een nieuwe taal, waaronder het Standaardnederlands. Ook helpt het bij het leren van nieuwe kennis bij andere vakken.
Wil je aan de slag met meertaligheid en bekijken wat meertaligheid voor jouw school en leerlingen betekent? Hieronder vind je concrete instrumenten om met meertaligheid aan de slag te gaan.
po
Lesactiviteiten meertaligheid
Deze lesactiviteiten bieden handvatten aan leraren van kleuterklas tot groep 8 om op een laagdrempelige manier aandacht te besteden aan meertaligheid.
Aan de slag in de klas
Op deze pagina vind je verschillende lesvoorbeelden, projecten en initiatieven die je inspireren om meertaligheid een plek te geven in je klas.
Aan de slag op school
Een eerste stap om met meertaligheid aan de slag te gaan, is als team het gesprek voeren om te ontdekken wat meertaligheid betekent voor jouw school. De Teamgids Meertaligheid is daarvoor een geschikte tool. Je krijgt handvatten om samen het gesprek over meertaligheid te voeren en daarbij kennis, inzichten en praktijkervaring op te doen.
vo
Meertaligheid in de klas wakkert het vuur in leerlingen aan
Ongeveer één op de drie leerlingen spreekt thuis een andere taal, al dan niet naast het Standaardnederlands. Meertaligheid biedt dan ook volop kansen voor het onderwijs. Bij het Stedelijk College in Eindhoven staat meertaligheid al stevig op de agenda.
Meertalig, dat zijn wij allemaal
Meertaligheid is de talige diversiteit van de leerlingen die thuis een andere taal, dialect, streektaal of gebarentaal spreken. Maar meertaligheid is ook een kenmerk van onze samenleving. In dit artikel lees je welke kansen meertaligheid biedt in jouw lespraktijk.
Aan de slag in de klas
Op deze pagina vind je verschillende lesvoorbeelden, projecten en initiatieven die je inspireren om meertaligheid een plek te geven in je onderwijs.
Videofragment meertaligheid
In dit videofragment spreken experts met elkaar over het belang van meertaligheid voor de onderwijspraktijk.
Wil je meer weten over meertaligheid? Kijk dan op onze themapagina meertaligheid.