Meer lezen

15 oktober 2024

Ben je op zoek naar meer informatie over samenhang? We reiken je graag wat bronnen aan."

Samenhang

In Meer Taal van september 2021 beschrijven Femke Ruiter van Kidsweek en Anne-Christien Tammes van SLO aan welke voorwaarden geïntegreerde lessen moeten voldoen. Ook laten zij zien hoe deze lessen er concreet uit kunnen zien.
In SLO-Context van juni 2021 deelt leerkracht Lissa Brugmans haar ervaringen met het werken met het stappenplan 'Kansen voor Samenhang'.
In Volgens Bartjens van mei 2021 laten we zien hoe je rekenen kunt verbinden aan een theaterles met de les 'Kletsende Kubussen in de klas'.
In Prima Onderwijs van maart 2021 vertellen Femke Ruiter van Kidsweek en Anne-Christien Tammes van SLO over hun samenwerkingsproject en hoe je samenhang tussen leergebieden kunt versterken.
In JSW van december 2020 vertellen we over de kansen voor taal en rekenen bij andere vakken en over het stappenplan 'Kansen voor Samenhang' dat leerkrachten daarbij kan helpen.
In SLO Context van juni 2020 vertellen we hoe je taal- en rekendoelen kunt verbinden aan wereldoriëntatie.
In Didactief van mei 2020 vertellen we hoe we met een ontwikkelschool aan de slag zijn gegaan met het creëren va samenhang.

Wereldoriëntatie & Taal

In Taal, een zaak van alle vakken presenteren de auteurs een eenvoudig lesmodel, herkenbare praktijkvoorbeelden en concrete handreikingen voor geïntegreerd taal-zaakvakonderwijs
In Uitdagend en functioneel taalonderwijs lees je hoe je taalonderwijs kunt koppelen aan de thema's van wereldoriëntatie.
In Taal in de context van W&T zijn tien voorbeelden van concrete lessen voor het basisonderwijs beschreven waarbij wetenschap en techniek en taal worden geïntegreerd.
In het onderzoek van de Inspectie in 2013-2014 is expliciet aandacht voor taalonderwijs in lessen wereldoriëntatie: Wereldoriëntatie, de stand van zaken in het basisonderwijs
De brochure Wereldoriëntatie in de kijker geeft informatie over de onderwijspraktijk met voorbeelden en vragen ter inspiratie.

Wereldoriëntatie & Mondelinge taalvaardigheid

Ben je op zoek naar manieren waarop je met leerlingen in gesprek kunt gaan over thema’s van wereldoriëntatie?

Het artikel Experimenteren en redeneren bij Wetenschap en Technologie uit Tijdschrift Taal gaat over mondelinge taalvaardigheid bij wetenschap en technologie.

Onderstaande artikelen gaan over het voeren van Taaldenkgesprekken tijdens wereldoriëntatie:

In Taaldenkgesprekken en wereldoriëntatie in JSW (2021) vertelt Anne-Christien Tammes wat taaldenkgesprekken zijn, waarom ze belangrijk zijn in het onderwijs en hoe je ze kunt inzetten tijdens wereldoriëntatie.
Taaldenkgesprekken in de zaakvakles uit de HSN-bundel 2019 presenteert het didactisch model 'Taaldenkgesprekken in de zaakvakles' (Damhuis & Tammes, 2019)
In Werken aan taaldenkgesprekken in W&T uit Tijdschrift Taal lees je hoe je Taaldenkgesprekken kunt voeren tijdens de les wetenschap en technologie.
Wil je weten hoe je tijdens de geschiedenisles kinderen historisch kunt laten redeneren tijdens Taaldenkgesprekken? Lees dan Taal, denken en geschiedenis uit tijdschrift Kleio.
Ook het artikel Meer kennis, meer inzicht, meer taal uit Meer Taal gaat over het voeren van taaldenkgesprekken tijdens de zaakvakles.

Wereldoriëntatie & Schriftelijke taalvaardigheid

Wil je weten hoe je het werken aan schrijfvaardigheid bij leerlingen kunt verbinden aan de lessen wereldoriëntatie?

Suzanne van Norden schrijft op haar blog Iedereen kan leren lezen en schrijven regelmatig over schrijven bij wereldoriëntatie. Zie haar blogposts onder de categorie Schrijven bij de zaakvakken
In Weten waarover je schrijft en schrijven over wat je weet uit de HSN-bundel 2019 gaat Suzanne van Norden in op vruchtbare verbinding tussen schrijven en wereldoriëntatie.

Wereldoriëntatie & Leesvaardigheid

Het artikel Werken aan leesbegrip én leesmotivatie met behulp van schurende en naburige tekstengaat over het inzetten van rijke, naburige en schurende teksten over thema's uit de zaakvakken.
In het artikel Rijke leesstof stimuleert lees je waarom je beter zelf teksten kunt selecteren en waar je die kunt vinden.
Marjolein Zwik gaat in haar blog in op het belang van rijke teksten bij wereldoriëntatie.

Wereldoriëntatie & Rekenen-wiskunde

Het artikel Samenhang tussen rekenen-wiskunde en wetenschap en techniekuit Volgens Bartjens – Ontwikkeling en Onderzoekverkent raakvlakken van rekenen-wiskunde en W&T en richt zich daarbij op wat eigen is aan beide vakken
In het boekje Experimenteren in de rekenles van de Universiteit Utrecht staan onderwijsactiviteiten waarin de vakken rekenen-wiskunde en wetenschap&techniek gecombineerd kunnen worden.
In de bundel Onderzoeken, Ontwerpen, Meten, Rekenenvind je naast een uitgebreide didactische inleiding over Onderzoekend en Ontwerpend Leren voor iedere groep concrete activiteiten om in de klas toe te passen.
Deze review study toont aan dat de integratie van wiskunde en wetenschap en technologie positieve effecten op leren heeft.

Wereldoriëntatie, Rekenen-wiskunde én Taal

Ben je op zoek naar teksten waarin rekenvaardigheden aan bod komen, zoals redactiesommen, grafieken, maten en tijden? Kijk dan eens op de website s limme-teksten.nl. Deze teksten lenen zich voor aandachtig lezen (close reading) én voor het oefenen van rekenvaardigheden én gaan over inhouden van wereldoriëntatie.

Kunstzinnige oriëntatie en taal

Wil je manieren vinden om over kunst te praten, ongeacht de voorkennis van leerlingen? Gebruik dan Visual Thinking Strategies (VTS). Door deze manier van kijken en praten over wat leerlingen zien, ontwikkelen zij hun mondelinge taalvaardigheid.
In het artikel Schrijven over kunst in JSW lees je hoe je leerlingen vaardiger kunt maken in het beschouwen van kunst én in het schrijven van teksten. Hierbij worden ook de Visual Thinking Strategies ingezet.
Op de site Factorium vind je kunsttaalroutines: werkvormen om op een routinematige en speelse manier de kunstzinnige ontwikkeling en taalontwikkeling te stimuleren.
Mark Mieras is onderzoeksjournalist en beschrijft op zijn site welke invloed muziek heeft op de taalontwikkeling van kinderen:
"Muziek traint kanalen in de hersenen die een belangrijke rol spelen bij leren lezen. Tijdens de basisschool zijn de betrokken hersendelen sterk in ontwikkeling en daardoor extra gevoelig voor de training. Juist in deze periode kan muziek daarom optimaal bijdragen aan leesprestaties en emotionele intelligentie."
Op de site van het LKCA vind je praktijkvoorbeelden waarin muziek- en taalonderwijs gecombineerd zijn.
Yke Schotanus deed onderzoek naar muziek als middel om de taalverwerking te bevorderen.

Themapagina's over samenhang

Kijk ook eens op de volgende themapagina's op de SLO-website: