Verrijk je vak

Op weg naar de docentenkamer begroette ik Carlijn. Zij zat in de gang op de grond te lezen. In het voorbijgaan viel mijn oog op de titel van het boek. Maar dat kan toch niet? Carlijn zit toch in de vierde van de basisberoepsgerichte leerweg? Wat doet zij met 'Catcher in the Rye'? Ik wist wel dat ze erg goed was in Engels, maar om dit boek te kunnen waarderen is er meer nodig dan kennis van Engels. Van deze stille leerling had ik dit niet verwacht.

Waarschijnlijk ken je ook leerlingen die in jouw vak zo goed zijn dat je ze uit wilt dagen op een niveau dat niet voor heel de klas werkt. En dat geldt niet alleen voor vmbo-leerlingen. Ook op het havo of vwo kan een leerling in een vak excelleren en het niveau van de klas ontstijgen.

Een individuele leerling zoals Carlijn kun je de mogelijkheid bieden jouw vak af te ronden op een hoger niveau, maar je kunt ook voor haar of een groepje leerlingen je leermaterialen uitdagender maken.

Heb je een groepje leerlingen die ver boven gemiddeld presteren voor jouw vak of met special interesses? Bedenk dan samen met je leerlingen wat zij willen bereiken.

Ga met ze in gesprek: wat willen zij leren binnen jouw vak en wat vinden zij interessant en boeiend? Zij kunnen het vaak zelf goed aangeven.

Yvonne Janssen

Hoe maak ik mijn leermaterialen uitdagender?

Voordat je een verrijkingsaanbod maakt, is het goed om eerst over een aantal zaken na te denken, bijvoorbeeld hoe je jouw leerlingen begeleidt, of hun werk evalueert. Dit overzicht (pdf, 89 kB) van aandachtspunten en tips kan je daarbij helpen.

Ben je er klaar voor?

Kijk vervolgens voor jouw vak op welke vijf aspecten je kunt verrijken en hoe je dat met een screeningslijst aanpakt. Je kunt ook voor al je leerlingen je vak verrijken.

• Nederlands (pdf, 323 kB)
• Moderne vreemde talen (pdf, 243 kB)
• Geschiedenis (pdf, 245 kB)
• Aardrijkskunde (pdf, 315 kB)
• Wiskunde (pdf, 316 kB)
• Natuurkunde (pdf, 353 kB)
• Biologie (pdf, 244 kB)
• Kunstvakken (pdf, 322 kB)
• Bewegingsonderwijs & sport (pdf, 240 kB)

Wat betekent verrijken voor toetsing en examinering?

Als leerlingen gaan verrijken, is het belangrijk om de prestaties die de leerlingen hiermee leveren zichtbaar te maken voor de leerlingen zelf. Kies bijvoorbeeld voor vervangende toetsen voor deze leerling of presentaties die beoordeeld worden. Dit is dan zichtbaar op het rapport. Maar als het andere activiteiten zijn die niet op een rapport terug kunnen komen, gebruik dan bijvoorbeeld een plusdocument.

Een vorm van verrijken is het volgen van meer vakken. Dit noemen we ook wel verbreden. Meer vakken volgen in de bovenbouw van het voortgezet onderwijs heeft consequenties voor het examen. Wil je weten welke mogelijkheden er binnen de regels zijn om je leerlingen extra vakken te laten volgen of andere vormen van maatwerk te bieden in het voortgezet onderwijs, bekijk dan de maatwerktabel van de VO-raad.