Zoeken
verfijn de resultaten
De invoering van praktijkgerichte examenvakken in het havo betekent veel voor de dagelijkse praktijk in de school. Elke school dient zelf de vertaalslag te maken van een examenprogramma naar een onderwijsprogramma. De onderwijsprogramma’s en leermiddelen moeten op schoolniveau worden uitgewerkt, een vaksectie wordt samengesteld, de onderwijsorganisatie wordt aangepast, PTA’s worden uitgewerkt, schoolexamens worden ontwikkeld en docenten worden bijgeschoold etc. Op diverse scholen vraagt de invoering praktijkgericht programma havo om aanpassingen in de inrichting en inventaris van de school. Deze vertaling kent niet alleen schoolinterne aspecten, maar vraagt ook om afstemming met andere scholen in de regio, vervolgonderwijs en arbeidsmarkt.
De kleine examenprogramma’s zijn ontwikkeld op 120 studielastuur (voor de bovenbouw van het havo).
Als je een ontheffing ontvangt om een of beide praktijkgerichte programma’s in kleine variant aan te bieden zal het schoolexamenvak onderdeel zijn van het combinatiecijfer voor die havisten die het praktijkgerichte programma volgen. Dit betekent dat het combinatiecijfer naast CKV, maatschappijleer en het profielwerkstuk ook het eindcijfer van het praktijkgerichte examenvak bevat.
De grote examenprogramma’s zijn ontwikkeld voor 360 studielastuur (voor de bovenbouw van het havo).
Indien u een ontheffing ontvangt om een of beide vakken in grote variant aan te bieden kan het als profielkeuzevak of vak in het vrije deel worden aangeboden. Het schoolexamenvak Technologie kan aangeboden worden als profielkeuzevak in de profielen Natuur en Techniek en Natuur en Gezondheid. Het schoolexamenvak Maatschappij kan aangeboden worden als profielkeuzevak in de profielen Cultuur en Maatschappij en Economie en Maatschappij. De vakken kunnen desgewenst in het vrije deel van elke van de profielen worden aangeboden.
De praktijkgerichte examenprogramma’s voor het havo worden stapsgewijs doorontwikkeld om te leren welke consequentie deze vakken hebben voor de scholen en de doorstroommogelijkheden van leerlingen. Havo-scholen kunnen sinds 2022-2023 praktijkgerichte programma(‘s) als schoolexamenvak in hun onderwijsaanbod opnemen, en hebben daarbij de keuze tussen twee varianten Technologie en Maatschappij van 120 studielastuur die door SLO zijn ontwikkeld met scholen. De beide kleine programma’s kunnen met twee cohorten (22-23, 23-24, 24-25), onder voorwaarden worden beproefd. De ervaring van scholen met twee cohorten is nodig om in een cyclisch proces de examenprogramma’s door te ontwikkelen, af te stemmen op elkaar en andere curriculumontwikkelingen én te verbeteren. De verwachting is dat de praktijkgerichte examenprogramma’s in kleine variant voor schooljaar 2025-2026 worden vastgesteld. Vanaf schooljaar 2023-2024 krijgen havo-scholen onder leiding van SLO tevens de ruimte om ervaring op te doen met de grote variant. Voor de grote variant heeft SLO samen met scholen het Technologie- en het Maatschappijprogramma doorontwikkeld. Deze programma's hebben een studielast van 360 uur. Vaststelling van de grote vakken zal in schooljaar 2026-2027 zijn, na met twee cohorten havoleerlingen te hebben ‘proefgedraaid’ en nadat de ontwikkeling is geëvalueerd (23-24, 24-25, 25-26).
Vanaf 2023-2024 ziet het tijdspad er als volgt uit:
Analyse van het vraagstuk
Een infokaart geeft overzichtelijke informatie over één onderwerp. Deze infokaart (pdf, 515 kB) gebruik je als je met jouw team aan het curriculum wilt werken. Waar begin je dan en aan welke stappen moet je dan denken bij de ontwikkeling? Met deze infokaart onderzoek je jouw vraag en kijk je welk proces het beste bij je past.
Evaluatiematchboard - SLO
Het evaluatiematchboard geeft manieren waarop je het ontwikkelde product kunt toetsen.
Gesprek met leerlingen over doelen
Een infokaart geeft overzichtelijk informatie over één onderwerp. Deze infokaart (pdf, 480 kB) geeft inzicht in op welke wijze je samen met leerlingen aan leerdoelen kunt werken.
Leerdoelkaarten
Binnen het 10-14 onderwijs worden leerdoelkaarten ingezet. Hiermee gaan leraren in gesprek met leerlingen over leerdoelen.
Teamgids
Ben je lekker op weg met formatief evalueren in je lespraktijk en ben je toe aan verdieping? Dan is deze Teamgids (zip, 1.1 MB) iets voor jou en je team. In drie bijeenkomsten zoom je in op ‘verwachtingen verhelderen’ en leer je over het formuleren van heldere leerdoelen en succescriteria. We reiken je ook strategieën aan. En net zo belangrijk: je spreekt met elkaar af hoe je deze fase van formatief evalueren borgt in je lespraktijk.