Lessuggesties

4 juli 2023

Hieronder vind je beschrijvingen van taalgerichte vaklessen en/of lessenseries geordend per domein: algemeen, natuur & techniek, mens & maatschappij, kunst & cultuur, talen, rekenen/wiskunde, beroepsgerichte vakken en taalgericht vakonderwijs in het hbo.

Heb je zelf een goede lespraktijk die je op deze website wilt publiceren en delen met jouw collega's, neem dan contact op via het rechtermenu.

Algemeen

Activerende didactiek op het Vader Rijn College Hoe je een activerende en taalgerichte vakdidactiek in de praktijk toepast bij leerlingen met taalachterstanden.	Download (pdf, 90 kB)
Functioneel spreken over een nieuw onderwerp Hoe je leerlingen aan het praten en lezen krijgt over een nieuw onderwerp.	Download (pdf, 89 kB)
Een clip als digitale spreekbeurt Hoe vmbo-leerlingen hun taalproductie stimuleren door hun spreekbeurt te vervangen door een videoclip.	Download (pdf, 67 kB)
Het leren presenteren van vakspecifieke vaardigheden Hoe aardrijkskunde en Nederlands samenwerken aan het leren presenteren, gelet op vorm én inhoud.	Download (pdf, 76 kB)
Leerlingen evalueren hun samenwerking Hoe een goede vragenlijst de eigen verantwoordelijkheid voor groepswerk verhoogt.	Download (pdf, 79 kB)
Samenwerkend leren door spellen en actieve werkvormen Hoe taalspellen bijdragen aan vaktaal en samenwerkend leren en andere sociaal-communicatieve vaardigheden.	Download (pdf, 351 kB)
Scriptfactory: vier films 'Leren door reflectie' Hoe lessen van aankomende docenten Nederlands in het vmbo en mbo vastgelegd inzicht geven in vakdidactische keuzes, dilemma's en opvattingen van docenten. De ontplofte gezichtscrèmefabriek: een woordenschatles met groepswerk; Respons Graag: tekstsoorten behandeld met leerlingen techniek; De kat in het nauw: spreekwoorden in de brugklas; Onwijs overdreven veel make-up: het baliegesprek in een klas Uiterlijke verzorging.	Website
Format Vakspecifieke taaldoelen formuleren voor een lessenserie Het format helpt je om binnen je vaksectie expliciet taaldoelen te formuleren binnen een te ontwikkelen lessenserie.	Download (docx, 46 kB)

Natuur & Techniek

Debatteren over energiebronnen Wat er gedaan moet en kan worden om de taalvaardigheid van vmbo-leerlingen te stimuleren.	Download (pdf, 80 kB)
MNM week Op MNM week staat elke week een artikel met een onderwerp uit de leergebieden mens & natuur en mens & maatschappij. Leerlingen lezen de teksten, beantwoorden en bespreken vragen en discussiëren, schrijven en presenteren over het onderwerp.	Website

Mens en & Maatschappij

Taalgerichte lessenserie geschiedenis Hoe de methodelessen versterkt worden door formatieve activiteiten, samenwerkend leren en extra aandacht voor luisteren, schrijven en vakbegrippen.	Download (pdf, 202 kB)
Taalgericht samenwerkend leren bij geschiedenis Wat de slaag- en faalfactoren zijn van ingebouwd groepswerk.	Download (pdf, 301 kB)
Drones in het leger: Nederlands en maatschappijleer Leerlingen schrijven in 4-vwo een betoog, waarbij de vakken Nederlands en maatschappijleer samenwerken. In de docentenhandleiding vind je ook de links naar het leerlingmateriaal en de PowerPoints.	Download (pdf, 627 kB)
MNM week Op MNM week staat elke week een artikel met een onderwerp uit de leergebieden mens & natuur en mens & maatschappij. Leerlingen lezen de teksten, beantwoorden en bespreken vragen en discussiëren, schrijven en presenteren over het onderwerp.	Website
Hulpkaart Toetsen Aardrijkskunde Aardrijkskundetoetsen bestaan vaak uit open vragen, waarbij formuleren erg belangrijk is. De Hulpkaart Toetsen helpt docenten en leerlingen bij het beantwoorden van vier typen vragen: geef een oorzaak/reden/argument, leg uit, beredeneer en beschrijf.	Website
Lessenserie Verklarende atlasvragen Leerlingen leren op een correcte manier lezen en verklarende atlasvragen beantwoorden in deze lessenserie 1h/v, waarbij zelf vragen maken en peer feedback een belangrijke rol spelen.	Website
Sandwich-lezen en creatief schrijven bij Economie Leerlingen schrijven een rapp, gedicht of rijm naar aanleiding van de (samen) gelezen rijksbegroting, waarin ze laten zien de tekst(gedeelten) te hebben begrepen.	Download (pptx, 1 MB)

Kunst & Cultuur

Praktische opdrachten en zelfontdekkend leren bij tekenen
Hoe je met fotografie vakbegrippen als 'perspectief' dichter bij de leerlingen brengt.

Download (pdf, 219 kB)

Talen

Van D.A.T. naar C.A.T. in schrijftaken
De overgang van Dagelijks Algemeen Taalgebruik naar Cognitief Abstract Taalgebruik, van B1-niveau naar B2-niveau. Een lessenserie voor havo-3, waarbij leerlingen leren formeel schrijven op B2-niveau door middel van task-based language teaching, observerend leren en communicatieve taken.

Download

Rekenen/wiskunde

Werken aan taal bij wiskunde met een stappenplan
Hoe woordwebs, stappenplannen en groepswerk wiskunde laagdrempeliger maken.

Download (pdf, 90 kB)

Wisbaak en vaktaal
Hoe het educatieve wiskundepakket 'Wisbaak' taalsteun biedt en het vaktaalgebruik stimuleert.

Download (pdf, 76 kB)

Website

Beroepsgerichte vakken

Banketbakken: vakbegrippen omschrijven Welke werkwijze te gebruiken om leerlingen nieuwe vaktaalwoorden te leren en te toetsen.	Download (pdf, 342 kB)
Woordenlijsten bij banketbakken Hoe begripsomschrijvingen van leerlingen zelf kunnen worden ingezet bij het aanleren van vaktaalwoorden.	Download (pdf, 69 kB)
Beroepsgericht taalportfolio Hoe leerlingen in een beroepsgericht taalportfolio kunnen laten zien hoe goed ze het Nederlands beheersen.	Download (pdf, 79 kB)
Taalvaardigheden bij metaal en Nederlands Hoe je met behulp van mondelinge presentaties de vaktaal actief kunt gebruiken in de metaalles.	Download (pdf, 11 kB)
Vaktaal leren met het digitaal woordenboek vaktaal.net Hoe lesbrieven bij een digitaal woordenboek op internet woorden binnen de beroepsgerichte vakken beter laten beklijven.	Download (pdf, 87 kB)

Taalgericht vakonderwijs in het hbo

Vijf films taalontwikkelend lesgeven in het hbo
Hoe je de vaklessen in het hbo meer taalgericht maakt en wat de ervaringen zijn van studenten over de taalgerichte lessen.